W cieniu Białej Góry

Szesnaście dużych zdjęć o nieostrych, jakby zamglonych kształtach fotografowanych obiektów, przyciąga uwagę spacerujących Krupówkami. Pod każdym z nich znajduje się obszerny komentarz. Tytuł ekspozycji: „Dhaulagiri – W cieniu Białej Góry” - autor Bartek Solik, 31-letni zakopiański fotoreporter Kolektywu Fotografii Visavis.pl. Ten typ fotografii reportażowej nie każdemu może przypada go gustu, zdjęcia są inne, niż te, które przywykliśmy oglądać. – Kiedy tam jechałem i zobaczyłem te wszystkie klimaty himalajskie, pomyślałem, że w zasadzie nie chcę pokazywać tych ludzi za pomocą jakiegoś zaawansowanego sprzętu. Ponieważ jest tam wysoko i na świat patrzy się – aklimatyzując się cały czas do wysokości – jakby przez mgiełkę, atmosfera jest senna i niedopowiedziana, to pomyślałem, że może warto w taki też sposób pokazać ludzi. Używałem do tego aparatu bardzo prostego, analogowego, średnioformatowego z plastikowym obiektywem, gdzie wszystko w zasadzie jest kwestią przypadku – wyjaśnia Bartek.

Są to fotografie wybrane spośród wielu zdjęć, które wykonał Bartek Solik w czasie dwóch wyjazdów w Himalaje Nepalu. W ubiegłym roku odwiedził najstarszy obóz dla uchodźców tybetańskich w miejscowości Dhorpatan, położonej w kierunku południowo-zachodnim, w niedalekiej odległości od Dhaulagiri. Fotografował ludzi, którzy tam mieszkają od około pół wieku odcięci od cywilizacji. – Kiedy teraz patrzę na ludzi, których tam sfotografowałem i porównuję z naszymi góralami z epoki odkrywców Tatr, to bohaterowie tych fotografii wyglądają bardzo podobnie. Tam w Himalajach czas się zatrzymał – dodaje Bartek. Druga część tego cyklu powstała w tym roku, na przełomie kwietnia i maja, kiedy Bartek towarzyszył ekspedycji ratowników tatrzańskich, którzy dla uczczenia 100-lecia powstania TOPR wyjechali w Himalaje. Ich celem było zdobycie Dhaulagiri – siódmego co do wysokości szczytu świata. Uczestnicy wyprawy szczytu nie osiągnęli, o czym już pisaliśmy.

Cykl eksponowanych zdjęć rozpoczyna fotografia jedynej mieszkanki osady Jugapani (woda z pijawkami). Jej mała chata leży tuż nad wodą, przy szlaku prowadzącym pod Dhaulagiri. Ekspedycje himalajskie mijają to miejsce, zatrzymując się pół godziny wyżej, gdzie mają płaskie poletko na biwak. Aby dotrzeć stąd do drogi jezdnej, trzeba maszerować ponad 12 godzin. W połowie kwietnia nieopodal płonęły rododendrony, zasnuwając dymem okoliczne pagóry.

Inne fotografie, przedstawiające miejscową ludność, to: młody tybetański wędrowiec, wieś Dhorpatan, warsztat samochodowy nepalskich mechaników, rejon królewskiego rezerwatu łowieckiego, kobieta ze wsi Muri, leniwe popołudnie w przydrożnym barze przy drodze z Beni do Pokhary i „święty człowiek” w jednej ze świątyń w Kathmandu.

Tematyka pozostałych zdjęć jest związana z wyprawą ratowników na Białą Górę. W komentarzu przytoczono wypowiedzi ratowników, nagrane przez Bartka w bazie głównej pod Dhaulagiri. Duże wrażenie robi fotografia związana z tragiczną śmiercią Piotra Morawskiego. Czeska himalaistka Pavla Pilchova modli się przy symbolicznym grobie Piotra Morawskiego na Przełęczy Francuzów (5160 m). Piotr zginął 8 kwietnia w lodowcowej szczelinie i tam został pochowany. – Śmierć Piotra, mojego dobrego znajomego, na pewno ostudziła ten początkowy zapał, z którym tu przyjechaliśmy. Stało się tak, mimo że sam jestem na co dzień oswojony ze śmiercią i z przewidywaniem własnej śmierci – powiedział Bartkowi Maciej Pawlikowski, ratownik tatrzański, uczestnik kilkunastu wypraw himalajskich.

Jest to kolejna ekspozycja fotografii autorstwa Bartka Solika. Ma on już na swym koncie wiele sukcesów. Jest czterokrotnym laureatem Konkursu Fotograficznego National Geographic, trzykrotnie nominowany był do Grand Press Photo, zdobył Grand Prix pierwszej edycji Międzynarodowego Konkursu Fotografii Górskiej „Przestrzeń Życia” i jest zdobywcą w 2008 roku głównej nagrody w kategorii „Fotoreportaż” za cykl fotografii z tybetańskiego obozu uchodźców w Himalajach oraz kilku innych nagród i wyróżnień.

Ekspozycja jest pokazywana jako zwiastun Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Kameralnej „Muzyka na Szczytach”, który odbędzie się we wrześniu w Zakopanem.

Apoloniusz Rajwa