2023-08-25 18:00:04

Reklama

Nowy Targ

Usłyszeć ciemność czyli niewidomego niedostrzeganie (WIDEO)

Reklama

A gdybyś, naczelniku, stanął z zasłoniętymi oczami i poleceniem, by przejść przez nowotarskie skrzyżowanie w trakcie komunikacyjnego szczytu?

To myśl, która nachodzi mnie za każdym razem, gdy zbliżamy się do świateł. Może wówczas ktoś odpowiedzialny zwróciłby uwagę, że ten bzdurny wydawało się gadżet może zabić.

Prowadzi pani Basia

Z Barbarą Sowińską wybieramy się na drugi spacer po Nowym Targu. Ona, od dziesięciu lat całkowicie niewidoma, oprowadza mnie po swoim świecie. Gdy chodziliśmy w lutym po mieście, na chodnikach zalegał miejscami lód, a na poboczach pryzmy śniegu. Teraz mamy trzydziestostopniowy upał. Ale nie warunki atmosferyczne interesują mnie najbardziej. Chcę przez chwilę doświadczyć tego, co osoba niepełnosprawna, gdy ma na co dzień poruszać się po mieście. A nie chodzi tu wcale o jedną panią Basię. Niewidomych i słabowidzących w Nowym Targu są dziesiątki. Też chodzą na zakupy, niektórzy do pracy. Dlatego od czasu do czasu zamykam powieki skryte za ciemnymi okularami i próbuję zgadnąć, gdzie iść. Dobrze, że trzymam pod rękę Basię. Ona wie, jak się poruszać. Bez niej zginąłbym marnie.

Wyruszamy spod jej domu przy ul. Długiej. Jest centrum miasta, godzina 16, idziemy na półtoragodzinny spacer. Ale nie trzeba iść daleko, by nadziać się na pierwszą, niespodziewaną przeszkodę. To pozostawiona na chodniku hulajnoga. Uderzam łokciem w kierownicę. - I tak ma pan szczęście, niewidoma koleżanka jest niskiego wzrostu. Idąc do pracy, uderzyła się o taką hulajnogę i rozcięła brodę do krwi. I wygląda, że nie ma na to rady? Miasto nie może nic zrobić, by unormować pozostawianie tych urządzeń? Przecież to zagrożenie także dla osób starszych, poruszających się na wózkach - dziwi się, ostrożnie poruszając się chodnikiem i "obmacując" laską przestrzeń przed sobą.

Dwadzieścia lasek

Tym razem Barbara Sowińska wzięła ze sobą inną laskę, przeznaczoną dla osób słabowidzących. Nie jest całkowicie biała, ale srebrna z czerwonymi paskami. I trochę krótsza. Czasem przypadkowi przechodnie myślą, że to kijek do nordic walking. - Rzeczywiście, bywa, że ktoś mnie zagadnie, gdzie mam drugi - śmieje się panie Basia, osoba z natury radosna mimo potężnych przeciwności losu, jakie ją spotkały.

Dla niej światło zgasło całkowicie zaledwie dziesięć lat temu. Miała 50 lat, gdy lekarze zdiagnozowali guza mózgu. Oponiaka trzeba było chirurgicznie usunąć. Trudno powiedzieć, czy to na skutek choroby, czy operacji - zaczęła tracić wzrok. Po dwóch latach "światło zgasło" jej całkowicie. Teraz porusza się w świecie absolutnej ciemności. I robi to doskonale, świetnie orientując się, gdzie jest i jak poruszać się dalej. Idziemy, a ona snuje swą historię choroby, zmagań, chwil w życiu szczęśliwych. I nawet, gdy życie rzuca pod nogi kolejną kłodę, gdy diagnoza zabrania intensywnej pracy na koniec właśnie kończonego kursu - szuka wciąż dobrych stron nowej sytuacji.

Wracamy w rozmowie do tematu lasek. Te czasem łamie. A właściwie łamie przejeżdżający samochód, gdy zbliża się do krawędzi chodnika. Albo przechodzący nieostrożnie pieszy.

- Tylko raz się zatrzymała dziewczyna, która przeprosiła i zapytała, czy nie odprowadzić mnie do domu. Dałam sobie radę, choć z połową laski ciężko się porusza - dodaje ze śmiechem. Przyznaje, że inni woleli jej nie zauważyć. Pewnie myśleli, że lepiej nie reagować, skoro ona i tak nie widzi sprawcy.

Jak podlicza - dotąd zużyła już jakieś dwadzieścia lasek. Większość po prostu z czasem się starła od szurania o chodniki. Ale jest w dobrej sytuacji - bo nową robi jej za każdym razem jej mąż. Z bambusowego kijka. Jest lżejsza, wygodniejsza i tańsza.

Dzięcioł zabójca

Dochodzimy do skrzyżowania ul. Krzywej i Alei Tysiąclecia.

- Słyszy pan dzięcioła? Nie? Bo właśnie nie działa. A jest. I to jest właśnie najgorsze. Idziesz i myślisz, że będzie dzięcioł, a tu go nie ma. Taki mamy system w mieście - oficjalnie dzięcioły są, a w praktyce ich nie ma. Przystajemy przed światłami. Wydaje się, że nic nie jedzie, można iść, gdy nagle prawidłowo z lewej strony skręca samochód. Gdybym zaufał jedynie uszom - już bym był pod jego kołami, nie wiedząc nawet, że przechodzę na czerwonym.

Problemem są także przyciski dla pieszych na skrzyżowaniu. Niewidomy nie wie, że trzeba wcisnąć i nie widzi, gdzie są. - Po co one w ogóle tam są? Przecież i tak światła są ustawione automatycznie tam, gdzie jest większy ruch! Co innego przejście koło kościoła, które jest tylko dla pieszych. Ale na skrzyżowaniu? Trzeba coś nacisnąć, ale ja o tym nie wiem - irytuje się pani Basia.

Jeszcze gorzej jest na skrzyżowaniu ul. Szaflarskiej i Kopernika. Tu działa tylko jeden dzięcioł. Słuchając go, można przejść skrzyżowanie po przekątnej. Strach pomyśleć co by się wówczas stało.

Pytam, dlaczego nikt nie reaguje. Dlaczego w Krakowie przy każdym skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną usłyszymy głośny i wyraźny stukot dzięcioła, a w Nowym Targu nie?

- Po artykule w Tygodniku Podhalańskim przyszłam na marcową sesję. Przypomniałam o dzięciołach, usłyszałam jedynie, że te skrzyżowania nie należą do miasta, tylko do powiatu, i on powinien je naprawić. Ale przecież jako mieszkanka miasta zgłaszam sprawę swoim władzom z nadzieją, że wiedzą, jak zareagować i interweniować w sprawie wszystkich niewidomych i słabowidzących mieszkańców - wspomina.

Efektem wystąpienia były zapewnienia, że stosowne pisma zostaną wysłane gdzie trzeba. Ale efektu nie widać na żadnym ze skrzyżowań. Może urzędnicy liczą, że niewidomi ze skargą nie przyjdą, bo nie trafią?

Rzeczywiście, jeśli chodzi o nowotarskie urzędy, to tylko starostwo zadbało o specjalną ścieżkę prowadzącą niewidomych od bramy przy Bolesława Wstydliwego do wnętrza, a także korytarzami. To znacznie ułatwia życie niewidomym. Muszą jednak pamiętać, by unikać chodnika od strony parkingu i Alei Tysiąclecia. Tam łatwo wpaść w znacznie obniżone studzienki przy transformatorze. Warto pamiętać, że każdy urząd ma obowiązek zatrudnić bądź wyznaczyć wśród urzędników pełnomocnika ds. osób niepełnosprawnych. Powinien to być także asystent osoby niewidomej, który w razie potrzeby zejdzie i pomoże w załatwieniu potrzebnej sprawy w urzędzie.

Piąte koło

Jak przekonuje Barbara Sowińska - o problemach opowiada, by pomóc innym niewidomym. A przecież czasem nie trzeba wielkich inwestycji. Od 2016 roku prowadzi program "Niewidomi niepełnosprawni nie gryzą" (www.niegryza.com). Ktoś pomógł jej stworzyć stronę internetową, a ona chodzi po szkołach jako wolontariuszka, by opowiadać o problemach osób podobnych sobie. - Bóg dał mi na tyle zdrowia i możliwości akceptacji tego, że jestem niepełnosprawna, że muszę dzielić się tym z innymi - powtarza sobie.

Tylko w Nowym Targu nie może doprosić się o wsparcie dla swej działalności. Gdy funkcjonował budżet obywatelski, udawało jej się zakwalifikować do wsparcia. Gdy BO został zawieszony - skończyły się pieniądze na jej zajęcia w szkołach.

- Czasem mam wrażenie, że niepełnosprawność jest traktowana przez władze jak piąte koło u wozu - dodaje z goryczą.

Chcecie zobaczyć nagranie naszego spaceru i całość prowadzonej rozmowy? Zapraszamy.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Mti 2023-08-25 20:28:56

Gburstwo, pazerność i bezczelność włodarzy NT nie ma granic. Wstydzcie się ludzie. Bóg Was z tego rozliczy a mamoną się nie wykupicie.

ff 2023-08-25 18:47:06

'usłyszałam jedynie, że te skrzyżowania nie należą do miasta, tylko do powiatu, i on powinien je naprawić'
Typowe u nas.
Ile razy coś zgłaszałem różnym lokalnym władzom, to zawsze dostawałem odpowiedź, że to nie ich i ktoś inny to nadzoruje.
No to jak wiecie, kto to nadzoruje, to weźcie go powiadomcie. Skąd ja mam wiedzieć, że ta działka na której rośnie barszcz Sosnowskiego jest gminy, tamta wód polskich, a jeszcze tama prywatna?
To samo z drogami. Tu wyrwa, że można koło urwać, a oni, że to nie ich odcinek. I wyrwa tak sobie leży na środku drogi.
To samo z wysypanymi oponami pod lasem. Zgłaszam, a oni, że nie ich teren. To ja mam ustalać czyj ten teren jest?

PIotr 2023-08-25 18:46:28

Ciekawy artykuł, to są rzeczywiste problemy których nie zauważamy będąc w pełni sprawnymi. Wstyd w jaki sposób zachowały się"władze", typowe spychalstwo. W ogóle temat niepełnosprawności to jakieś taboo w Polsce nadal. Dobrze że o tym napisaliście, miła odmiana od codziennej kroniki policyjnej i korków na Zakopiance.

Pani Basi życzę wszystkiego dobrego, bardzo pozytywna osoba z Pani!

Reklama

Galerie

Szkolnie i kolędowo

Zaglądamy do Czerwonego Dworu

Jedla z koncertem w Atmie

Żółty żonkil nadzieją dla hospicjum

Złote, srebrne i brązowe medale dla karateków

Wychowanie fizyczne na nartach

Kraków - Zakopane - 50 lat elektryfikacji linii kolejowej

Powiatowa Gala Stypendialna w Teatrze Witkacego

Górskie serki i pasterskie dzwonki

Fenomen szopki krakowskiej

Nagrodzeni zasłużeni dla Kościeliska

Tatry dla krwiodawców i nie tylko

Joanny Wnuk-Nazarowej opowieść o Henryku Mikołaju Góreckim

Jubileuszowe spotkanie krwiodawców w Witkacym

Wymiana desek z Sopotem za nami, sezon zimowy otwarty

Nocne niebo na Stacji Kultura Zakopane

Kapitan Barbara Grocholska-Kurkowiak ma ciepły dom

Podhalańskie mamuty i astronauci z Gliczarowa

Wielkie Forum Samorządowe pod Giewontem

Grecko-chrześcijańskie tropy pod Giewontem

Dom Pamięci w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem

Tu króluje rzeźba, "Jutrzenka", sala po prawej

Na osnowie czasu, czyli pół wieku Małgorzaty Kowalczyk

Agata Kowal w "Jutrzenkowej" Galerii ARTPARK

Okno pogodowe nad Morskim Okiem

Morskie Oko w komiksie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
Willa Zarębek w Łopusznej poszukuje osoby do pracy w kuchni. Zakres obowiązków: przygotowanie obiadów i pieczenie ciast. Tel. 507 549 659, e-mail: willazarebek@outlook.com
KOMUNIKATY
INFORMACJA: Wójt Gminy Poronin informuje o wywieszeniu na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu Gminy Poronin oraz na stronie BIP w dniach od 08.12.2025 r. do 30.12.2025 r. Zarządzenia Nr 78/2025 Wójta Gminy Poronin z dnia 08.12.2025 r. w sprawie: wykazu nieruchomości przeznaczonych do dzierżawy dot. części działki ewid. nr 15105/17 obręb 0502 Nowe Bystre.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWY o powierzchni ok. 50 m2. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272.
PRACA | dam
Szukamy dziennikarza dziennikarki do publikowania treści na Pieknesny.pl Rozwijamy serwis Pieknesny.pl, poświęcony tematyce zdrowego snu, regeneracji i dobrego samopoczucia. Szukamy osoby, która potrafi pisać rzetelnie, lekko i z myślą o czytelniku. https://pieknesny.pl/ magda@pieknesny.pl
USŁUGI | budowlane
ELEKTRYK SZUKA ZLECEŃ - 602 317 519.
PRACA | dam
Produkcja pączków, piekarz Pączkarnia-ZAKOPANE przyjmie do pracy dziewczynę-kobietę z Zakopanego lub okolic,do produkcji pączków. Praca na stałe, zmianowa, w godzinach od 6.oo-18.00. Informacja tylko telefonicznie. 609097999
Tel.: 609097999
SPRZEDAŻ | różne
PIERZE I PUCH Z GĘSI. 536 88 77 35.
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Sprzedaż NIERUCHOMOŚCI na Podhalu. Zadzwoń 792 250 793 lub skorzystaj z formularza na www.dobrasprzedaz.pl
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię MIESZKANIE w Nowym Targu. Bezpośrednio od właściciela. Może być do remontu. Pomogę załatwić formalności. Tel. 603 607 360.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
MOTORYZACJA | sprzedaż
CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
MOTORYZACJA | sprzedaż
VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
PRACA | dam
PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.