Andrzej Tokarz był najpierw podporą Związku Podhalan Północnej Ameryki, teraz jest sekretarzem w Fundacji Kultury Tatrzańskiej w Chicago. Jak żaden z górali zna amerykańskie prawo, potrafi pisać projekty i zdobywać dotacje na działalność kulturalną Podhalan. Jest świetnym ambasadorem góralszczyzny wśród Amerykan. Z dumą nosi góralski strój, mówi po góralsku, ma niemałą wiedzę etnograficzną dotyczącą Podhala, a nawet hoduje owce. - Jest świetnym ekonomistą, mógłby zarabiać np. na ubezpieczeniach, ale on woli spędzać czas na swojej farmie - opowiada o nim Bogdan Ogórek, prezes Fundacji Kultury Tatrzańskiej. - Kiedyś miał firmę ubezpieczeniową, ale kiedy ludzie do niego dzwonili, mówił: „Teraz nie mogę rozmawiać, bo zaganiam owce” albo „Kocą mi się owce, proszę zadzwonić później” - z dużą życzliwością opowiada o nim prezes.
Andrzej Tokarz urodził się w Chicago. Jego rodzice byli Polakami, ale nie utrzymywali kontaktu z Polonią. Ojciec, żołnierz Armii Krajowej, wyjechał do USA w 1947 r., żona dołączyła do niego w 1956 r. Rok później przyszedł na świat Andrzej.
Rodzina mieszkała w południowo-wschodniej części Chicago. Ojciec był inżynierem hutnictwa.
Swoimi polskimi korzeniami Andrzej zaczął się interesować dopiero, gdy zaczął studia ekonomiczne na Uniwersytecie Chicagowskim. - Ktoś mi powiedział o zespole pieśni i tańca „Rzeszowiacy”, zapisałem się - wspomina. - Trzeba było tam mówić po polsku, była muzyka na żywo, śpiew, zacząłem się tym fascynować - opowiada. Szybko stał się bardzo dobrym tancerzem, Fundacja Kościuszkowska wytypowała go na stypendium w Polsce. Tak trafił na 6-tygodniowy kurs polonijny do Opola. Tam poznał folklor góralski. Zajęcia prowadzili między innymi Józef Pitoń, Jan Karpiel Bułecka, Andrzej Frączysty, Włodzimierz Bachleda Żarski. - Tam nauczyłem się tańczyć po góralsku, zaprzyjaźniłem się z góralami, zacząłem się interesować Podhalem - wspomina. - Jak wróciłem do Chicago, kupiłem sobie skrzypce i zapisałem się do
szkoły muzycznej. W 1978 r. pojechałem do Zakopanego, żeby nauczyć się grać po góralsku - opowiada.
To była już druga jego wizyta na Podhalu. Pierwszy raz był w Tatrach w 1969 r., przy okazji wizyty u rodziny w Krakowie. Do dziś ma drewnianą kasetkę z wyrzeźbionym swoim imieniem, którą przywiózł spod Tatr.
Po drugiej wizycie w Zakopanem wrócił ze strojem góralskim i umiejętnością gry po góralsku na skrzypcach i na basach. - Każdy dzień w Polsce spędzałem na nauce - podkreśla. Po powrocie do Ameryki zaczął się kręcić koło ZPPA w Chicago. Dalej te¿ uczył się gry na instrumentach. - Zaczęło mi coś z tego wychodzić, zgłosiłem się do Marka Gąsienicy Byrcyna i założyliśmy góralską kapelę - wspomina. Prymistą został Bronisław Gąsienica z Poronina, sekundował Marcin Gąsienica Byrcyn, syn Marka. Andrzej Tokarz grał na basach. Mieli też harmonistę Tadeusza Staszla z Gubałówki. - I tak zaczęła się moja góralska baciarka w Chicago. Graliśmy po weselach, zabawach, jak były pierwsze festiwale Na Góralską Nutę, to czasem basowałem dla 4 kapel - opowiada. - Podhalanie dziwili się, skąd ja się wziąłem, że nie jestem z Podhala, a tak gram - śmieje się. Szybko docenili także jego pasję do kultury podhalańskiej. Przydawała się też jego wiedza ekonomiczna i znajomość realiów amerykańskich. Znalazł się więc w zarządzie podhalańskiej organizacji. - Przy ZPPA byłem prawie 40 lat. Pomagałem w komitecie imprez, przy organizacji festiwalu Na Góralską Nutę, nawiązywałem kontakty z zespołami zza granicy. To on spowodował, że górale wzięli udział w prestiżowym Narodowym Festiwalu Folklorystycznym w Lowell Massachusetts. - Ludzie z Polski musieli tu ciężko pracować, zaczynali tu życie od nowa, ja miałem więcej czasu, mogłem się więc poświęcić pracy społecznej - tłumaczy. Potem został wiceprezesem ZPPA ds. kultury. To dzięki jego zaangażowaniu, opisaniu tego, co robi organizacja Podhalan w Chicago, udało się zdobyć od stanu Illinois największą dotację - 5 tys. dolarów.
- Odszedłem 5 lat temu, kiedy w Domu Podhalan zaczął się remont. Nie mogłem patrzeć na nieudolność i marnotrawstwo przy tej inwestycji - tłumaczy powody swojej decyzji. - Namawiałem te¿ władze, żeby przy ZPPA założyć fundację. Potrzebne są struktury, które pozwolą zdobywać pieniądze, dotacje, ale nie było ¿adnego tym zainteresowania. Teraz ofiarodawca nie mo¿e tej kwoty odpisać sobie od podatku - tłumaczy. - Oni wychowali się w komunie i ciągle myślą tamtymi schematami. Są skostniali. Nie obserwują zmian gospodarczo-społecznych z USA, nie nadą¿ają za nimi - uwa¿a. Nie rozumie np., dlaczego ZPPA płaci wysoki podatek od nieruchomości. - Wszystkie organizacje, które mają „Polish” w nazwie, są z takiego podatku zwolnione. Dlatego zarząd powinien zatrudnić adwokata, zmienić statut i zacząć się o to starać - takich przykładów niegospodarności podaje więcej.
Za złe Związkowi Podhalan ma także słabą promocję wśród Amerykanów. - Świetną okazją do tego jest np. parada z okazji Dnia Dziękczynienia, na którą przychodzi ok. 500 tys. osób. Fundacja Kultury Tatrzańskiej ma tam swój rydwan. ZPPA nie widzi potrzeby bycia w takich miejscach i bardzo na tym traci. Kiszą się we własnym sosie - mówi. Jego zdaniem szansą dla góralszczyzny jest to, ¿żeby władze przejęli młodzi, którzy urodzili się ju¿ tu i myślą innymi kategoriami. Z takich powodów odszedł z ZPPA i utworzył z Bogdanem Ogórkiem Fundację Kultury Tatrzańskiej. Podkreśla jednak, że obydwie organizacje mają ten sam cel i powinny współpracować ze sobą. - Te podziały są niepotrzebne, niczemu nie służą - podkreśla.
Niedawno Fundacja Kultury Tatrzańskiej promowała Podhalan na NATO FEST w Wirginii, gdzie w ramach struktur NATO stacjonuje sztab generalny Wojska Polskiego. To Andrzej Tokarz nawiązał kontakt z organizatorami tego festiwalu, na którym byli przedstawiciele wszystkich krajów należących do NATO. Byliśmy jedynymi reprezentantami Polski. - To był znak naszej solidarności z NATO i naszego patriotyzmu - mówi. - I świetna promocja górali - mówi Tokarz. Nawiązali też kontakt z tamtejszą Polonią.
Góralszczyzna dla Tokarza to wielka pasja. Żyje z tłumaczeń dla firm i organizacji. W Lemont ma swoją farmę, gdzie hoduje owce. Ma tam frezy sprowadzane z Niemiec i Holandii, a także afrykańską rasę owiec z krótką sierścią, których nie trzeba strzyc. Od bacy pochodzącego z Lendaku na Słowacji nauczył się robić ser. Pracy jest dużo, bo nie ma żadnych pomocników, a przy setce owiec jest co robić. Nie narzeka. To tu właśnie, z dala od chicagowskiego zgiełku, czuje się jak prawdziwy gazda, tu wstępuje w niego iście góralski duch.
Tekst i fot.: Beata Zalot
Tygodnik Podhalański nr 48/2016
Podpis pod fot: Andrzej Tokarz na swojej farmie w Lemont, pośród stada owiec czuje, jak wstępuje w niego iście góralski duch.
Artykuł zawiera płatny link.
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam bez pośredników ATRAKCYJNĄ NIERUCHOMOŚĆ zabudowaną BUDYNKIEM MIESZKALNYM 135 m2, działka 19 ar, widokowa, pełne uzbrojenie. Dojazd i lokalizacja idealne. Okolice Raby Wyżnej/Skawy na Łysej Górze. 510 386 494 do godz. 18-tej.
-
USŁUGI | budowlane
ELEKTRYK SZUKA ZLECEŃ - 602 317 519.
-
PRACA | dam
Górska Grupa Inwestycyjna - Firma wynajmująca apartamenty zatrudni KONSERWATORA/PRACOWNIKA TECHNICZNEGO do obsługi apartamentów w Zakopanem i Kościelisku. Oferujemy stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie. Wymagane prawo jazdy i doświadczenie. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie CV na adres a.rysula@gorskagrupa.pl lub telefon 535391391.
-
PRACA | dam
Produkcja pączków, piekarz Pączkarnia-ZAKOPANE przyjmie do pracy dziewczynę-kobietę z Zakopanego lub okolic,do produkcji pączków. Praca na stałe, zmianowa, w godzinach od 6.oo-18.00. Informacja tylko telefonicznie. 609097999
Tel.: 609097999
-
SPRZEDAŻ | różne
PIERZE I PUCH Z GĘSI. 536 88 77 35.
-
USŁUGI | budowlane
WYKAŃCZANIE WNĘTRZ, ZABUDOWY GK, MALOWANIE. 660 079 941.
-
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJE PODDASZY, OCIEPLANIE WEŁNĄ MINERALNĄ. 660 079 941.
-
USŁUGI | budowlane
REMONTY, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
-
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Sprzedaż NIERUCHOMOŚCI na Podhalu. Zadzwoń 792 250 793 lub skorzystaj z formularza na www.dobrasprzedaz.pl
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię MIESZKANIE w Nowym Targu. Bezpośrednio od właściciela. Może być do remontu. Pomogę załatwić formalności. Tel. 603 607 360.
-
PRACA | szukam
PRZERÓBKI - KOŻUCHÓW, FUTER, NA PILOTKI NOWEGO KROJU. NIEDROGO, PROFSJONALNIE. 606989935.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
Sprzedam Toyotę Rav4 , z niezawodnym silnikiem 2.0 benzyna , 151 KM, rocznik 2015. Auto z polskiego salonu. Dwa komplety opon, opony zimowe po jednym sezonie. Więcej info pod numerem telefonu. 880869664 telka.mirabelka@gmail.com
Tel.: 880869664
-
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
-
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
-
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
-
PRACA | dam
Sprzątanie apartamentów, pokojowa, Zatrudnie do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem (wskazane auto w celu dojechania do apartamentów). Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (gdy są wyjazdy w weekendy również) w godzinach 9-15.. 609097999
Tel.: 609097999
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane centrum - MAŁY POKÓJ Z BALKONEM NA DŁUŻEJ - TANIO - 502 879 648.
-
PRACA | dam
Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
-
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
-
MOTORYZACJA | inne
PELLET!!! W sprzedaży posiadamy pellet olczyk i barlinek w najlepszej cenie na Podhalu!!!. 607695394 romar.zakopane@wp.pl
Tel.: 607695394
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SPRZEDAM MIESZKANIE KRAKÓW - KURDWANÓW - ŚWIETNA LOKALIZACJA. Oferujemy na sprzedaż jasne i przestronne mieszkanie położone w zadbanym budynku na osiedlu Kurdwanów. Powierzchnia 28,12 m kw. Budynek wyposażony jest w trzy windy, w tym jedną towarową. UKŁAD MIESZKANIA: - duży pokój z wnęką (nyżą), - jasna kuchnia z oknem, - duża, oszklona loggia, - piwnica przynależna do mieszkania. Mieszkanie jest słoneczne i ustawne, IDEALNE DLA SINGLA, PARY lub JAKO INWESTYCJA POD WYNAJEM. Lokalizacja zapewnia szybki dojazd do centrum oraz dostęp do pełnej infrastruktury - sklepy, przystanki komunikacji miejskiej, szkoły i tereny zielone w zasięgu kilku minut spacerem. SPRZEDAŻ BEZ POŚREDNIKÓW. Cena 450 tys zł - do negocjacji. Kontakt: 604 08 16 43
-
PRACA | dam
PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
-
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
-
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788 63 36 33
WWW: www.zarzadzanieapartamentami.info
-
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
-
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.