2024-09-22 21:30:00

Chicago

Kocą mi się owce, proszę zadzwonić później

Reklama

Gdy słucha się gry na skrzypcach Andrzeja Tokarza, patrzy, jak nosi się po góralsku, trudno uwierzyć, że nie ma podhalańskich korzeni.

Andrzej Tokarz był najpierw podporą Związku Podhalan Północnej Ameryki, teraz jest sekretarzem w Fundacji Kultury Tatrzańskiej w Chicago. Jak żaden z górali zna amerykańskie prawo, potrafi pisać projekty i zdobywać dotacje na działalność kulturalną Podhalan. Jest świetnym ambasadorem góralszczyzny wśród Amerykan. Z dumą nosi góralski strój, mówi po góralsku, ma niemałą wiedzę etnograficzną dotyczącą Podhala, a nawet hoduje owce. - Jest świetnym ekonomistą, mógłby zarabiać np. na ubezpieczeniach, ale on woli spędzać czas na swojej farmie - opowiada o nim Bogdan Ogórek, prezes Fundacji Kultury Tatrzańskiej. - Kiedyś miał firmę ubezpieczeniową, ale kiedy ludzie do niego dzwonili, mówił: „Teraz nie mogę rozmawiać, bo zaganiam owce” albo „Kocą mi się owce, proszę zadzwonić później” - z dużą życzliwością opowiada o nim prezes.

Andrzej Tokarz urodził się w Chicago. Jego rodzice byli Polakami, ale nie utrzymywali kontaktu z Polonią. Ojciec, żołnierz Armii Krajowej, wyjechał do USA w 1947 r., żona dołączyła do niego w 1956 r. Rok później przyszedł na świat Andrzej.

Rodzina mieszkała w południowo-wschodniej części Chicago. Ojciec był inżynierem hutnictwa.

Swoimi polskimi korzeniami Andrzej zaczął się interesować dopiero, gdy zaczął studia ekonomiczne na Uniwersytecie Chicagowskim. - Ktoś mi powiedział o zespole pieśni i tańca „Rzeszowiacy”, zapisałem się - wspomina. - Trzeba było tam mówić po polsku, była muzyka na żywo, śpiew, zacząłem się tym fascynować - opowiada. Szybko stał się bardzo dobrym tancerzem, Fundacja Kościuszkowska wytypowała go na stypendium w Polsce. Tak trafił na 6-tygodniowy kurs polonijny do Opola. Tam poznał folklor góralski. Zajęcia prowadzili między innymi Józef Pitoń, Jan Karpiel Bułecka, Andrzej Frączysty, Włodzimierz Bachleda Żarski. - Tam nauczyłem się tańczyć po góralsku, zaprzyjaźniłem się z góralami, zacząłem się interesować Podhalem - wspomina. - Jak wróciłem do Chicago, kupiłem sobie skrzypce i zapisałem się do szkoły muzycznej. W 1978 r. pojechałem do Zakopanego, żeby nauczyć się grać po góralsku - opowiada.

To była już druga jego wizyta na Podhalu. Pierwszy raz był w Tatrach w 1969 r., przy okazji wizyty u rodziny w Krakowie. Do dziś ma drewnianą kasetkę z wyrzeźbionym swoim imieniem, którą przywiózł spod Tatr.

Po drugiej wizycie w Zakopanem wrócił ze strojem góralskim i umiejętnością gry po góralsku na skrzypcach i na basach. - Każdy dzień w Polsce spędzałem na nauce - podkreśla. Po powrocie do Ameryki zaczął się kręcić koło ZPPA w Chicago. Dalej te¿ uczył się gry na instrumentach. - Zaczęło mi coś z tego wychodzić, zgłosiłem się do Marka Gąsienicy Byrcyna i założyliśmy góralską kapelę - wspomina. Prymistą został Bronisław Gąsienica z Poronina, sekundował Marcin Gąsienica Byrcyn, syn Marka. Andrzej Tokarz grał na basach. Mieli też harmonistę Tadeusza Staszla z Gubałówki. - I tak zaczęła się moja góralska baciarka w Chicago. Graliśmy po weselach, zabawach, jak były pierwsze festiwale Na Góralską Nutę, to czasem basowałem dla 4 kapel - opowiada. - Podhalanie dziwili się, skąd ja się wziąłem, że nie jestem z Podhala, a tak gram - śmieje się. Szybko docenili także jego pasję do kultury podhalańskiej. Przydawała się też jego wiedza ekonomiczna i znajomość realiów amerykańskich. Znalazł się więc w zarządzie podhalańskiej organizacji. - Przy ZPPA byłem prawie 40 lat. Pomagałem w komitecie imprez, przy organizacji festiwalu Na Góralską Nutę, nawiązywałem kontakty z zespołami zza granicy. To on spowodował, że górale wzięli udział w prestiżowym Narodowym Festiwalu Folklorystycznym w Lowell Massachusetts. - Ludzie z Polski musieli tu ciężko pracować, zaczynali tu życie od nowa, ja miałem więcej czasu, mogłem się więc poświęcić pracy społecznej - tłumaczy. Potem został wiceprezesem ZPPA ds. kultury. To dzięki jego zaangażowaniu, opisaniu tego, co robi organizacja Podhalan w Chicago, udało się zdobyć od stanu Illinois największą dotację - 5 tys. dolarów.

- Odszedłem 5 lat temu, kiedy w Domu Podhalan zaczął się remont. Nie mogłem patrzeć na nieudolność i marnotrawstwo przy tej inwestycji - tłumaczy powody swojej decyzji. - Namawiałem te¿ władze, żeby przy ZPPA założyć fundację. Potrzebne są struktury, które pozwolą zdobywać pieniądze, dotacje, ale nie było ¿adnego tym zainteresowania. Teraz ofiarodawca nie mo¿e tej kwoty odpisać sobie od podatku - tłumaczy. - Oni wychowali się w komunie i ciągle myślą tamtymi schematami. Są skostniali. Nie obserwują zmian gospodarczo-społecznych z USA, nie nadą¿ają za nimi - uwa¿a. Nie rozumie np., dlaczego ZPPA płaci wysoki podatek od nieruchomości. - Wszystkie organizacje, które mają „Polish” w nazwie, są z takiego podatku zwolnione. Dlatego zarząd powinien zatrudnić adwokata, zmienić statut i zacząć się o to starać - takich przykładów niegospodarności podaje więcej.

Za złe Związkowi Podhalan ma także słabą promocję wśród Amerykanów. - Świetną okazją do tego jest np. parada z okazji Dnia Dziękczynienia, na którą przychodzi ok. 500 tys. osób. Fundacja Kultury Tatrzańskiej ma tam swój rydwan. ZPPA nie widzi potrzeby bycia w takich miejscach i bardzo na tym traci. Kiszą się we własnym sosie - mówi. Jego zdaniem szansą dla góralszczyzny jest to, ¿żeby władze przejęli młodzi, którzy urodzili się ju¿ tu i myślą innymi kategoriami. Z takich powodów odszedł z ZPPA i utworzył z Bogdanem Ogórkiem Fundację Kultury Tatrzańskiej. Podkreśla jednak, że obydwie organizacje mają ten sam cel i powinny współpracować ze sobą. - Te podziały są niepotrzebne, niczemu nie służą - podkreśla.

Niedawno Fundacja Kultury Tatrzańskiej promowała Podhalan na NATO FEST w Wirginii, gdzie w ramach struktur NATO stacjonuje sztab generalny Wojska Polskiego. To Andrzej Tokarz nawiązał kontakt z organizatorami tego festiwalu, na którym byli przedstawiciele wszystkich krajów należących do NATO. Byliśmy jedynymi reprezentantami Polski. - To był znak naszej solidarności z NATO i naszego patriotyzmu - mówi. - I świetna promocja górali - mówi Tokarz. Nawiązali też kontakt z tamtejszą Polonią.

Góralszczyzna dla Tokarza to wielka pasja. Żyje z tłumaczeń dla firm i organizacji. W Lemont ma swoją farmę, gdzie hoduje owce. Ma tam frezy sprowadzane z Niemiec i Holandii, a także afrykańską rasę owiec z krótką sierścią, których nie trzeba strzyc. Od bacy pochodzącego z Lendaku na Słowacji nauczył się robić ser. Pracy jest dużo, bo nie ma żadnych pomocników, a przy setce owiec jest co robić. Nie narzeka. To tu właśnie, z dala od chicagowskiego zgiełku, czuje się jak prawdziwy gazda, tu wstępuje w niego iście góralski duch.

Tekst i fot.: Beata Zalot

Tygodnik Podhalański nr 48/2016

Podpis pod fot: Andrzej Tokarz na swojej farmie w Lemont, pośród stada owiec czuje, jak wstępuje w niego iście góralski duch.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Wielkie otwarcie wystawy prac Witkacego w Okszy

Witkacy w Okszy

Koniec roku szkolnego 2024/2025

Wspaniałe Powitanie Lata w Nowym Targu

Kurierzy Tatrzańscy w żywej pamięci

Czysta Piątka w Czystych Tatrach

Zwiedzamy zrujnowane Sanato

Z mamą i tatą fajnie jest!

Józefa Pęksa-Czerniawska, Agata Nowakowska-Wolak i Wojciech Strączek nagrodzeni w "Księżówce"

Szesnaście kobiet w Miejskiej Galerii Sztuki

Sky Walk Serce Poronina otwarte dla wszystkich

Sośnica ruszyła po rozbudowie i modernizacji

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyli Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Dom Doktora powstaje po pożarze

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ 25 arów w Niedzicy z dobrym dojazdem, tel. 503-723-789
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
USŁUGI | budowlane
DROBNE USŁUGI STOLARSKIE. OKNA, DRZWI NA ZAMÓWIENIE. RENOWACJA STARYCH SCHODÓW, PODŁÓG I MEBLI. 502 647 392.
MOTORYZACJA | sprzedaż
MERCEDES E KLASSE, combi, W211, 2.2 CDI, r. 2004 - 502 647 392
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJA STRYCHÓW, REMONTY, ŁAZIENKI, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 693 206 403.
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
PRACA | dam
KONSERWATORA/PRACE PORZĄDKOWE PRZY PENSJONACIE. Zakopane. 602 74 31 38
PRACA | dam
PRACOWNIK BIUROWY na hali sprzedaży (faktury, itp.). Zakopane. 602 74 31 38, gobo10@wp.pl
PRACA | dam
HURTOWNIA SPOŻYWCZO-MROŻONKOWA POSZUKUJE PRZEDSTAWICIELA HANDLOWEGO na teren Zakopanego i okolic. OFERUJEMY: - stabilne zatrudnienie, - atrakcyjny system wynagrodzenia (podstawa + prowizje), - samochód służbowy, telefon, laptop. CV NA ADRES: gobo10@wp.pl, tel. 602 74 31 38.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
LOKAL do wynajęcia ok.120 m2, Maruszyna, cena 2000 zł, do uzgodnienia, tel. 512293983
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
PRACA | dam
Poszukuję pielęgniarki do ośrodka rehabilitacyjnego w Murzasichlu. 601544146 www.krywan-tatry.pl biuro@krywan-tatry.pl
Tel.: 601544146
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Restauracja w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ na sezon letni. 601 533 566, 18 20 64 305
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
PRACA | dam
GALERIA CREO MAZUR ZAKOPANE ZATRUDNI STUDENTKĘ/UCZNIA (Z UBEZPIECZENIEM) DO SPRZEDAŻY BIŻUTERII - elastyczny grafik+ premie! CV prosimy o wysyłanie na maila: gcreocv@gmail.com, bądź zapraszamy osobiście do salonu "Złoto Srebro" ul. Kościuszki 10, Zakopane
E-mail: gcreocv@gmail.com
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
PRACA | dam
Kąpielisko Geotermalne Szymoszkowa przyjmie do pracy na sezon letni: PIZZERA, BARMANKI, OSOBY DO OBSŁUGI PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH. Więcej informacji pod nr tel.: 693 319 707
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
PRACA | dam
NIEMCY - MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, SPAWACZ, ELEKTRYK. 601-218-955
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.