Zadbaj o siebie, zanim będzie za późno

Rak piersi niezmiennie pozostaje najczęściej występującym nowotworem złośliwym wśród mieszkanek Małopolski. Z danych Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że w 2021 r. na nowotwór złośliwy zachorowało ponad 7,3 tys. mieszkanek naszego regionu. W niemal co czwartym przypadku był to rak piersi.

- Szansą, by nie przegapić zmian rozwijających się w piersiach, jest regularna mammografia. – Październik to miesiąc świadomości raka piersi i świetny moment, by o wadze badań mówić jeszcze głośniej niż zwykle - przekonuje Elżbieta Fryźlewicz-Chrapisińska, dyrektor Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie.

Od listopada ubiegłego roku grupa kobiet, które mogą korzystać z programu profilaktyki raka piersi, finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia, jest szersza. - Każdy z nas z pewnością ma więc w swoim otoczeniu kobietę – mamę, babcię, siostrę, przyjaciółkę, którą może zachęcić, by skorzystała z tej możliwości i upewniła się, że jest zdrowa – zachęca Elżbieta Fryźlewicz-Chrapisińska.

Program profilaktyki raka piersi jest przeznaczony dla kobiet w wieku 45-74 lata. W ramach niego mogą one raz na dwa lata wykonać badanie mammograficzne. Bezpłatnie, bez skierowania, bez kolejek. Wystarczy zgłosić się do jednej z 33 pracowni stacjonarnych w regionie albo do mobilnego gabinetu – mammobusu.

Mammobusy docierają przede wszystkim do mniejszych miejscowości i wsi, by mieszkające tam kobiety mogły kontrolować swoje piersi bez konieczności dalekich podróży. Rzecznik prasowy krakowskiego NFZ zapewnia, że diagnostyka na ich pokładzie nie różni się jakością od tej wykonywanej w stacjonarnej pracowni. Tylko w październiku mammobusy wyjadą na drogi Małopolski 97 razy i dotrą do miejscowości w 21. różnych powiatach. Aktualny harmonogram ich postojów można znaleźć na stronie internetowej małopolskiego NFZ www.nfz-krakow.pl w zakładce „Profilaktyka z NFZ”.

Mammografię wykonuje się specjalnym aparatem, wytwarzającym promieniowanie przy użyciu czułych błon rentgenowskich. W trakcie badania każda z piersi jest umieszczana na małej podstawce i dociskana plastikową płytką od góry oraz z boku (ucisk trwa zaledwie kilka sekund), co pozwala uzyskać po dwa obrazy dla każdego sutka. Następnie są one analizowane przez specjalistę - lekarza radiologa.

Jeśli badanie wykaże nieprawidłowości, pacjentka jest kierowana na pogłębioną diagnostykę. Może ona obejmować poradę lekarską, mammografię uzupełniającą, USG piersi czy biopsję.

Od początku roku w Małopolsce skorzystało z niego 77,1 tys. kobiet, o pół tysiąca więcej niż w całym 2023 r. Wśród pań, które już zgłosiły się na profilaktyczną mammografię, 30 tys. to Małopolanki w wieku 45-49 i 70-74, które z programu mogą korzystać od ubiegłego roku.

 Grupa pań, które w pierwszych dziewięciu miesiącach tego roku zgłosiły się na profilaktyczną mammografię, jest o pół tysiąca większa niż tych przebadanych w całym 2023 roku. To efekt m.in. wydłużenia listy placówek diagnostycznych i decyzji o rozszerzeniu kryteriów wiekowych programu. Wśród 77,1 tys. Małopolanek, które skontrolowały swoje pierwsi w tym roku, 30 tys. to panie w wieku 45-49 i 70-74, które mogą korzystać z takiej formy profilaktyki od listopada 2023 r.

 Kobiety, które nie kwalifikują się do objęcia programem profilaktycznym, mogą również wykonać bezpłatne badanie piersi (mammografię lub USG) na podstawie skierowania wydanego przez lekarza specjalistę (ginekolog, onkolog) we wskazanym przez niego miejscu.

Badajmy się też same

Podstawa profilaktyki raka piersi to także regularne samobadanie, które każda kobieta powinna wykonywać raz w miesiącu.