Reklama

2024-12-15 18:00:23

Rabka-Zdrój

Państwo nie chciało kości

- Jedyne co nam zostało z rabczańskich nieruchomości to działka na cmentarzu parafialnym - nie kryje żalu Jan Wieczorkowski, potomek dawnych właścicieli Zakładu Uzdrowiskowego w Rabce.

Babcia Helena Wieczorkowska i dziadek Jan Wieczorkowski „Pierwszy” w mundurze CK Armii - jedno z najstarszych zdjęć w zbiorach Jan Wieczorkowskiego, rocznik 1947, byłego rabczańskiego burmistrza. Jana Wieczorkowskiego z numerem trzecim. To rodzinna tradycja. Każdy pierworodny potomek męski przychodzący na świat otrzymuje imię Jan.

*

Babcia Helena pochodziła z Kadenów. Ród zaś wywodził się zachodnich Czech. Później chwilowo osiedlił się w Niemczech, by na przełomie XVIII i XIX stulecia przenieść się do Galicji.

Jan pasjonuje się genealogią rodziny. Najstarsze pisane źródła o przodkach pochodzą z połowy piętnastego wieku. W połowie XIX stulecia Kadenowie, wówczas bardzo zamożni, związani z przemysłem przedsiębiorcy z Krakowa, postanowili wykupić od rodu Zubrzyckich ich rabczańskie dobra. Kadenowie sporo zainwestowali w rozwój Zakładu Uzdrowiskowego w Rabce. Ten interes wypalił. W latach międzywojennych Rabka stała się bardzo modnym, znanym w całej Europie kurortem.

Sielanka właścicieli Zdroju nie trwała długo. Najpierw przyszła okupacja, która mocno nadwerężyła Zakład Uzdrowiskowy. Niemcy wycofując się z Rabki zdewastowali wiele kluczowych obiektów, między innymi prywatną elektrownię zasilającą Zakład. Mimo to właściciele zdrojowiska z nadzieją wrócili do swych włości tuż po wojnie. Próbowali reaktywować uzdrowisko. Rodzina zdawała sobie sprawę, że komuniści, którzy objęli władzę w Polsce, nie pozwolą im zachować całego majątku. Miała jednak nadzieję ocalić choć niewielką część zdrojowiska. Niestety nawet te bardzo ostrożne założenia okazały się całkowicie nietrafione. Pazerna władza wzięła wszystko, a nawet więcej. Jednym dekretem w 1946 roku Zakład Uzdrowiskowy, a nawet niektóre rabczańskie nieruchomości, które nigdy do niego nie należały - zostały znacjonalizowane. Nowa władza zapomniała sobie jedynie o Starym Dworze, gdzie przed wojną mieściła się słynna szkoła Jana Wieczorkowskiego. Komuniści szybko „naprawili” swój błąd. Rodzina straciła również i Stary Dwór. Założyciel szkoły nie mógł się z tym pogodzić. Odebrał sobie życie dokładnie w dniu, kiedy założona przez niego słynna placówka oświatowa została przejęta przez państwo.

*

Jan Wieczorkowski „Trzeci” przyszedł na świat tuż po wojnie, dokładnie w chwili, gdy rodzina została wywłaszczona ze swych dóbr. Urodził się w budynku „Trzech Róż”. Wkrótce jednak rodzina musiała się stamtąd wynieść i zamieszkać w „Lilianie”. I ten budynek należał do Zakładu Uzdrowiskowego. Teraz jednak dawni właściciele Rabki byli jedynie lokatorami.

- Tata robił remonty, budował kominy, łazienki. Babcia zamieszkała w tym samym domu, w mansardzie. Miała ogromne krosno i tkała na nim materiał na marynarki. Pachniała kawą - wspominał Jan Wieczorkowski, podczas spotkania w Miejskim Ośrodku Kultury w Rabce. Opowiadał o trwających od początku lat dziewięćdziesiątych staraniach rodziny o zwrot znacjonalizowanego majątku. Staraniach, które do dziś nie przyniosły żadnego efektu. Potomek dawnych właścicieli Zakładu Uzdrowiskowego nie krył rozżalenia postępowaniem kolejnych rządów i ministrów w wolnej już Polsce. Politycy jakby sprzysięgli się, by nie oddać rodzinie zagrabionej niegdyś własności. 

- Minister zdrowia wydał łącznie 14 decyzji dotyczących Zakładu Uzdrowiskowego. Większość była dla nas korzystna. Odwoływaliśmy się nawet do Rzecznika Praw Obywatelskich. Niestety te nasze działania przypominały walenie głową w mur - opowiadał Jan Wieczorkowski.

- Mój ojciec zauważył kiedyś, że została nam tylko działka w rogu starego cmentarza w Rabce. Tam, gdzie spoczywają przodkowie. To jedyna nieruchomość należąca do rodziny, której nam komuniści nie odebrali - mówił nie ukrywając żalu.

Potomek właścicieli uzdrowiska odniósł się również do krzywdzących wpisów pojawiających się co jakiś czas w internecie, zamieszczanych przez samych rabczan. Komentarzy podważających zasługi Kadenów i Wieczorkowskich dla Rabki, a także kwestionujących ich prawa do zwrotu dawnych dóbr.

- Cieszę się, że mogłem się spotkać z mieszkańcami Rabki i wyjaśniać na czym polegała krzywda wyrządzona naszej rodzinie. Coś, co zostało zagrabione z pogwałceniem wszelkich praw, nawet tych komunistycznych - powinno zostać zwrócone. Tym bardziej, że większość budynków, stanowiących niegdyś Zakład Uzdrowiskowy, opuszczona niszczeje - przypomniał.

*

Jan Wieczorkowski opowiadał o swoich dziejach w Galerii „Pod Aniołem”. Zaprezentował kilkadziesiąt nieznanych i niepublikowanych zdjęć upamiętniających historię uzdrowiska i jego dawnych właścicieli. Sala galerii była wypełniona po brzegi. Spotkanie zorganizowała Fundacja "Kinematograf". 

mk

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
obserwator 2024-12-18 12:54:55
Na co go stać pokazał z Gwiazdą. Wstyd!
mariola 2024-12-16 10:15:56
Problemem jest brak kapitału. Casus Gwiazdy pokazał, że samo nazwisko bez poparcia kapitału nic nie zdziała. Pozostają wspominki i sny o potędze.
Bob budowniczy 2024-12-15 23:59:11
Tia,"Gwiazdę" oddali i co?Szumne zapowiedzi,obiecanki a końcem wszystkiego sprzedaż następnemu inwestorowi...Też komuniści to zrobili?Rudera "Gwiazda" chlubą Rabki.
Dobrze się stalo,że "Trzy Róże" zmieniły właściciela.

Reklama
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    SKUTER ŚNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
  • PRACA | dam
    PENSJONAT W KOŚCIELISKU ZATRUDNI NA STAŁE LUB DOCHODZĄCO: OSOBĘ DO GOTOWANIA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGA GOŚCI, SPRZĄTANIE. 608 806 408
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA MIESZKANIE W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA, STANDARD DO ZAMIESZKANIA, NOWE, ŚWIEŻE. 608 806 408
  • PRACA | dam
    INSPEKTOR/KA PIĘTER - BACHLEDA HOTEL KASPROWY. Umowa o pracę/ umowa zlecenie. Wynagrodzenie: 5 000 zł - 6 000 zł brutto. ZAKRES OBOWIĄZKÓW: - Kontrola czystości pokoi i części wspólnych, - Wprowadzanie statusów pokoi do systemu, - Nadzór nad pracą pokojowych, - Współpraca z recepcją i działem technicznym, - Szkolenie personelu, - Raportowanie jakości i wydajności pracy, - Praca stacjonarna - BEZ ZAPEWNIONEGO NOCLEGU. WYMAGANIA: - Doświadczenie na podobnym stanowisku (mile widziane w hotelarstwie), - Umiejętność organizacji pracy i zarządzania zespołem, - Dbałość o szczegóły, - Komunikatywność. OFERUJEMY: - Stabilne zatrudnienie, - Wynagrodzenie adekwatne do umiejętności, - Wdrożenie do pracy, - Posiłki pracownicze, - Zniżki w restauracjach Grupy Bachleda. DANE KONTAKTOWE: praca@kasprowy.pl, telefon: +48 18 202 4061
  • PRACA | dam
    Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
  • USŁUGI | budowlane
    REMONTY, WYKOŃCZENIA, PŁYTKI, PANELE, MALOWANIE itp. OBRÓBKI BLACHARSKIE (balkony, tarasy, podbitki). 796 544 016.
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    SKUTER ŚNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • USŁUGI | budowlane
    KAMIENIARSTWO. 882080371.
  • PRACA | dam
    Praca dorywcza przy sprzątaniu 1-3 razy w tygodniu w Bukowinie T. (zwłaszcza weekendy) w godzinach 9-13/14:00. Koniecznie z własnym samochodem. Najlepiej osoba niepaląca, energiczna i mająca już doświadczenie w sprzątaniu. 40zł/h tel 535 706 940. 535706940 kowalmaciej9@gmail.com
    Tel.: 535706940
  • PRACA | dam
    Restauracja do uzupełnienia zespołu zatrudni osobę na stanowisko kelnerki/kelnera - a la carte. Oferujemy pracę z doświadczonym zespole, szansę rozwoju zawodowego, atrakcyjne wynagrodzenie. Prosimy o przesyłanie CV na adres email: 888 213 215 www.restauracjagorska.pl rest.gorska@gmail.com
    Tel.: 888
  • PRACA | dam
    Przyjmiemy PRACOWNIKÓW NA WYCIĄG NARCIARSKI I SNOWTUBING. Gubałówka. 692 624 359.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA BUDA HANDLOWA, ZAKOPANE, UL. PODHALAŃSKA. 502 658 638
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA HALA NA: MAGAZYN, HURTOWNIĘ, LAKIERNIĘ, PRALNIĘ WODNĄ, itp. 502 658 638
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA HALE NA WARSZTAT SAMOCHODOWY, LAKIERNIĘ, PRALNIĘ, HURTOWNIĘ, MAGAZYN. 502 658 638
  • PRACA | dam
    RESTAURACJA W ZAKOPANEM ZATRUDNI KELNERA/-KĘ, POMOC KELNERSKĄ. PRACA STAŁA + świadczenia. 601 533 566, 18 20 64 305
  • MOTORYZACJA | inne
    PELLET!!! W sprzedaży posiadamy pellet olczyk i barlinek w najlepszej cenie na Podhalu!!!. 607695394 romar.zakopane@wp.pl
    Tel.: 607695394
  • USŁUGI | budowlane
    WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
  • SPRZEDAŻ | różne
    OPAŁ BUK. 660 079 941.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    SPRZEDAM MIESZKANIE KRAKÓW - KURDWANÓW - ŚWIETNA LOKALIZACJA. Oferujemy na sprzedaż jasne i przestronne mieszkanie położone w zadbanym budynku na osiedlu Kurdwanów. Powierzchnia 28,12 m kw. Budynek wyposażony jest w trzy windy, w tym jedną towarową. UKŁAD MIESZKANIA: - duży pokój z wnęką (nyżą), - jasna kuchnia z oknem, - duża, oszklona loggia, - piwnica przynależna do mieszkania. Mieszkanie jest słoneczne i ustawne, IDEALNE DLA SINGLA, PARY lub JAKO INWESTYCJA POD WYNAJEM. Lokalizacja zapewnia szybki dojazd do centrum oraz dostęp do pełnej infrastruktury - sklepy, przystanki komunikacji miejskiej, szkoły i tereny zielone w zasięgu kilku minut spacerem. SPRZEDAŻ BEZ POŚREDNIKÓW. Cena 450 tys zł - do negocjacji. Kontakt: 604 08 16 43
  • USŁUGI | budowlane
    BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW, STANY SUROWE OTWARTE, DACHY, ELEWACJE. 608729122.
  • PRACA | dam
    Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
  • PRACA | dam
    Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
  • BIZNES
    Wydzierżawię działkę w Ludźmierzu przy trasie Nowy Targ-Czarny Dunajec lub przyjmę reklamę. 608 729 122.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam DOMY po 100 m2 - Klikuszowa, koło Centrum Narciarstwa. 608 729 122.
  • PRACA | dam
    PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
  • PRACA | dam
    Karczma "Czarci Jar" poszukuje osoby na stanowisko POMOC KUCHENNA. Tel. 602 366 750.
  • PRACA | dam
    ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, DOŚWIADCZONĄ POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
  • PRACA | dam
    PROMOTOR roznoszenie ulotek Zakopane. Atrakcyjne wynagrodzenie.
  • PRACA | dam
    Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
  • NIERUCHOMOŚCI | kupno
    Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
    Tel.: 600404554
  • NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
    Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
    Tel.: 788 63 36 33
    WWW: www.zarzadzanieapartamentami.info
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
2025-12-06 10:00 Policjanci zatrzymali mężczyznę, który składał 12-latce propozycje przez internet 2025-12-06 09:27 Poszukiwania czternastolatka ze szczęśliwym zakończeniem 2025-12-06 09:00 Dziś pierwsza sobota, gdy zapłacimy za miejski parking w Zakopanem 2 2025-12-06 08:00 Odwiedził Was św. Mikołaj? Dostaliście prezent, byliście grzeczni? 1 2025-12-05 21:46 Akcja odśnieżanie - ciężki sprzęt na ciężki śnieg 7 2025-12-05 21:00 XII edycja akcji Mikołajki dla Mukoludków 2025-12-05 19:56 Dlaczego warto wybrać używane maszyny przemysłowe? 2025-12-05 19:48 Małysz znów zmierzy się z wielkimi rywalami. Red Bull Skoki w Punkt wracają do Zakopanego 2025-12-05 18:44 Witos, Kusper i Pawłowski zwycięzcami konkursu fotograficznego Tatrzańska Jesień (WIDEO) 2025-12-05 18:15 Igen, igen, ano, ano na Krupówkach (WIDEO) 2025-12-05 17:46 Nowotarskie starostwo zezwoliło na usunięcie 18 drzew w centrum miasta 2 2025-12-05 16:45 Rozbiórka boiska API w Zakopanem - młodzież nie jest pozbawiona dostępu do obiektów sportowych 9 2025-12-05 16:38 Dekoracje zdobią nowotarskie ulice, zobaczcie co powstaje na Rynku 1 2025-12-05 16:28 Wielka akcja mikołajkowa w Spytkowicach (WIDEO) 2025-12-05 16:00 Sprawczość, turystyka i dzikie białko. Podhale debatuje o kierunkach rozwoju 2025-12-05 15:22 Odwilż na całego. Opadów śniegu w prognozach nie widać 2 2025-12-05 15:00 Święty Mikołaj odwiedził Kubusia Puchatego, do Was też przyjdzie z prezentami 2025-12-05 14:25 Dziś rocznica urodzin Józefa Piłsudskiego, pogranicznicy uczcili pamięć marszałka 1 2025-12-05 14:00 Policja w Tatrogrodzie, błyskawiczna akcja ze świątecznymi paczkami 1 2025-12-05 13:00 Chór In Nomine na Jubileuszu Chórów w Watykanie 2025-12-05 12:30 Powiatowe Igrzyska Dzieci w unihokeju chłopców 2025-12-05 12:00 Co robić w weekend w Zakopanem? 3 2025-12-05 11:32 Młodzież z Budowlanki oddaje krew potrzebującym 2025-12-05 11:02 Górale z Bukowiny i Krościenka wśród nagrodzonych przez marszałka województwa 2025-12-05 10:30 "Wolni od nałogów - silni w życiu". Konferencja 2025-12-05 09:50 Rozpoczęło się jubileuszowe Tatrzańskie Forum Gospodarcze (WIDEO) 6 2025-12-05 09:30 Najnowszy film Wojciecha Smarzowskiego. Mamy dla Was bilety 2025-12-05 09:00 Weekend z chmurami i słabymi opadami, temperatura na plusie 2025-12-05 08:00 Szaflary zapraszają na wyjątkowe wydarzenie poświęcone Rodzinie Ulmów 2025-12-04 21:00 Razem możemy więcej 2025-12-04 20:00 Posłanka Lewicy o "rozwiązywaniu problemów z góralstwem" 27 2025-12-04 19:00 50 lat elektryfikacji Zakopianki. Pociąg retro przyjedzie do Zakopanego 1 2025-12-04 17:59 Klub Podhale Nowy Targ apeluje do władz miasta o budowę nowego stadionu 3 2025-12-04 17:53 Otwarcie pierwszego stoku w Nowym Targu 2 2025-12-04 17:00 Pogranicze z drapieżnikami 2025-12-04 15:59 Skontrolowali 1,5 tysiąca kierowców, dwóch - nie pojechało dalej... 3 2025-12-04 15:00 Takie podrzuty lądują w koszach w Zakopanem 20 2025-12-04 14:26 Dekorują choinkę na Krupówkach 2 2025-12-04 13:59 Ruszył sezon na kuligi 3 2025-12-04 13:27 Utrudnienia na ul. Smrekowej. Droga czasowo zamknięta 2 2025-12-04 13:00 Zasłużeni dzielą się swymi talentami, upowszechniają góralską tradycję (WIDEO) 2025-12-04 12:36 Jazzowy wieczór w Zakopanem. Kolejna odsłona cyklu Portrety już 5 grudnia 2025-12-04 12:00 Geotermalne wykopki na kościelnym placu 5 2025-12-04 11:00 Czy wyrosną nam młodzi, zdolni architekci? Gala projektu Edukacja Architektoniczna w Zakopanem 3 2025-12-04 09:59 Nad Tatrami wał z chmur (WIDEO) 2025-12-04 09:30 "Czarne na białym" z Piotrem Wojciechowskim 2025-12-04 09:00 Wstydliwe oblicze miasta 1 2025-12-04 08:30 Kolumna informacyjna Powiatu Tatrzańskiego 2025-12-04 07:57 Poranny wypadek w Zakopanem 12 2025-12-03 21:00 Jordanów gotowy do świąt
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-12-06 09:56 1. Doprawdy? Będą opłaty? A czy na parkomatach zmienili informację o opłatach? 2025-12-06 09:34 2. #łolaboga: " biologiczny mężczyzna z macicą " vs "osoba transpłciowa może mieć macicę" Manipulacja pełną gębą. 2025-12-06 09:20 3. Lepiej późno niż później! 2025-12-06 09:11 4. Moze i bedzie pieknie. Kwestia gustu i definicji co jest piekne ale.... oddychac sie nie da by to piekno podziwiac. I nie sa potrzebne zadne mierniki ile % pyłu zawieszonego. Raczej ile powietrza w zawieszonym. 2025-12-06 08:38 5. ni ch... ja, chyba muszę się wziąść za siebie. 2025-12-06 08:37 6. A jest gdzie teraz Jagna hm???? O jak koleżanka tak mówi to nie ma problemu! 2025-12-06 08:14 7. No tak ale kiedy śnieg był nie zalodzony czysty to się nie dało. Wszyscy spali. Ciekawe jestem gdzie go wożą ten brudny zasolony śnieg. W telewizji mówili na specjalne place pewnie wyposażone w kanalizację deszczową do potoka. 2025-12-06 08:07 8. chłopie! osoba transpłciowa może mieć macicę i po odpowiedniej terapii urodzić dziecko. Poczytaj w necie o tym, a nie powielaj głupot! Podobne teorie X lat temu rozsiewała prawica natomiast to, że homoseksualizm to choroba i można ją wyleczyć :) 2025-12-06 07:30 9. No i cudownie! Niech zabierają to białe gó... nikomu do niczego niepotrzebne. 2025-12-06 06:59 10. Cześć chodników zasypanych brudnym śniegiem z ulicy przez przejeżdżającą ze zbyt wielką prędkością odśnieżarkę nadal zasypana, tylko ubita przez przechodnów, a przy roztopach nie będzie można przejść! Czym tu się chwalić?
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama