2024-12-15 18:00:23

Rabka-Zdrój

Państwo nie chciało kości

- Jedyne co nam zostało z rabczańskich nieruchomości to działka na cmentarzu parafialnym - nie kryje żalu Jan Wieczorkowski, potomek dawnych właścicieli Zakładu Uzdrowiskowego w Rabce.

Babcia Helena Wieczorkowska i dziadek Jan Wieczorkowski „Pierwszy” w mundurze CK Armii - jedno z najstarszych zdjęć w zbiorach Jan Wieczorkowskiego, rocznik 1947, byłego rabczańskiego burmistrza. Jana Wieczorkowskiego z numerem trzecim. To rodzinna tradycja. Każdy pierworodny potomek męski przychodzący na świat otrzymuje imię Jan.

Babcia Helena pochodziła z Kadenów. Ród zaś wywodził się zachodnich Czech. Później chwilowo osiedlił się w Niemczech, by na przełomie XVIII i XIX stulecia przenieść się do Galicji.

Jan pasjonuje się genealogią rodziny. Najstarsze pisane źródła o przodkach pochodzą z połowy piętnastego wieku. W połowie XIX stulecia Kadenowie, wówczas bardzo zamożni, związani z przemysłem przedsiębiorcy z Krakowa, postanowili wykupić od rodu Zubrzyckich ich rabczańskie dobra. Kadenowie sporo zainwestowali w rozwój Zakładu Uzdrowiskowego w Rabce. Ten interes wypalił. W latach międzywojennych Rabka stała się bardzo modnym, znanym w całej Europie kurortem.

Sielanka właścicieli Zdroju nie trwała długo. Najpierw przyszła okupacja, która mocno nadwerężyła Zakład Uzdrowiskowy. Niemcy wycofując się z Rabki zdewastowali wiele kluczowych obiektów, między innymi prywatną elektrownię zasilającą Zakład. Mimo to właściciele zdrojowiska z nadzieją wrócili do swych włości tuż po wojnie. Próbowali reaktywować uzdrowisko. Rodzina zdawała sobie sprawę, że komuniści, którzy objęli władzę w Polsce, nie pozwolą im zachować całego majątku. Miała jednak nadzieję ocalić choć niewielką część zdrojowiska. Niestety nawet te bardzo ostrożne założenia okazały się całkowicie nietrafione. Pazerna władza wzięła wszystko, a nawet więcej. Jednym dekretem w 1946 roku Zakład Uzdrowiskowy, a nawet niektóre rabczańskie nieruchomości, które nigdy do niego nie należały - zostały znacjonalizowane. Nowa władza zapomniała sobie jedynie o Starym Dworze, gdzie przed wojną mieściła się słynna szkoła Jana Wieczorkowskiego. Komuniści szybko „naprawili” swój błąd. Rodzina straciła również i Stary Dwór. Założyciel szkoły nie mógł się z tym pogodzić. Odebrał sobie życie dokładnie w dniu, kiedy założona przez niego słynna placówka oświatowa została przejęta przez państwo.

Jan Wieczorkowski „Trzeci” przyszedł na świat tuż po wojnie, dokładnie w chwili, gdy rodzina została wywłaszczona ze swych dóbr. Urodził się w budynku „Trzech Róż”. Wkrótce jednak rodzina musiała się stamtąd wynieść i zamieszkać w „Lilianie”. I ten budynek należał do Zakładu Uzdrowiskowego. Teraz jednak dawni właściciele Rabki byli jedynie lokatorami.

- Tata robił remonty, budował kominy, łazienki. Babcia zamieszkała w tym samym domu, w mansardzie. Miała ogromne krosno i tkała na nim materiał na marynarki. Pachniała kawą - wspominał Jan Wieczorkowski, podczas spotkania w Miejskim Ośrodku Kultury w Rabce. Opowiadał o trwających od początku lat dziewięćdziesiątych staraniach rodziny o zwrot znacjonalizowanego majątku. Staraniach, które do dziś nie przyniosły żadnego efektu. Potomek dawnych właścicieli Zakładu Uzdrowiskowego nie krył rozżalenia postępowaniem kolejnych rządów i ministrów w wolnej już Polsce. Politycy jakby sprzysięgli się, by nie oddać rodzinie zagrabionej niegdyś własności.

- Minister zdrowia wydał łącznie 14 decyzji dotyczących Zakładu Uzdrowiskowego. Większość była dla nas korzystna. Odwoływaliśmy się nawet do Rzecznika Praw Obywatelskich. Niestety te nasze działania przypominały walenie głową w mur - opowiadał Jan Wieczorkowski.

- Mój ojciec zauważył kiedyś, że została nam tylko działka w rogu starego cmentarza w Rabce. Tam, gdzie spoczywają przodkowie. To jedyna nieruchomość należąca do rodziny, której nam komuniści nie odebrali - mówił nie ukrywając żalu.

Potomek właścicieli uzdrowiska odniósł się również do krzywdzących wpisów pojawiających się co jakiś czas w internecie, zamieszczanych przez samych rabczan. Komentarzy podważających zasługi Kadenów i Wieczorkowskich dla Rabki, a także kwestionujących ich prawa do zwrotu dawnych dóbr.

- Cieszę się, że mogłem się spotkać z mieszkańcami Rabki i wyjaśniać na czym polegała krzywda wyrządzona naszej rodzinie. Coś, co zostało zagrabione z pogwałceniem wszelkich praw, nawet tych komunistycznych - powinno zostać zwrócone. Tym bardziej, że większość budynków, stanowiących niegdyś Zakład Uzdrowiskowy, opuszczona niszczeje - przypomniał.

Jan Wieczorkowski opowiadał o swoich dziejach w Galerii „Pod Aniołem”. Zaprezentował kilkadziesiąt nieznanych i niepublikowanych zdjęć upamiętniających historię uzdrowiska i jego dawnych właścicieli. Sala galerii była wypełniona po brzegi. Spotkanie zorganizowała Fundacja "Kinematograf".

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

obserwator 2024-12-18 12:54:55

Na co go stać pokazał z Gwiazdą. Wstyd!

mariola 2024-12-16 10:15:56

Problemem jest brak kapitału. Casus Gwiazdy pokazał, że samo nazwisko bez poparcia kapitału nic nie zdziała. Pozostają wspominki i sny o potędze.

Bob budowniczy 2024-12-15 23:59:11

Tia,"Gwiazdę" oddali i co?Szumne zapowiedzi,obiecanki a końcem wszystkiego sprzedaż następnemu inwestorowi...Też komuniści to zrobili?Rudera "Gwiazda" chlubą Rabki.
Dobrze się stalo,że "Trzy Róże" zmieniły właściciela.

Reklama

Galerie

Podhalańskie mamuty i astronauci z Gliczarowa

Wielkie Forum Samorządowe pod Giewontem

Grecko-chrześcijańskie tropy pod Giewontem

Dom Pamięci w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem

Tu króluje rzeźba, "Jutrzenka", sala po prawej

Na osnowie czasu, czyli pół wieku Małgorzaty Kowalczyk

Agata Kowal w "Jutrzenkowej" Galerii ARTPARK

Okno pogodowe nad Morskim Okiem

Morskie Oko w komiksie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Z Placu Niepodległości na podhalańskie drogi

Maciej Pinkwart i Kapela Hanki Wójcik w Kombinacie

Jak górali z Tatr wygnali, żeby stworzyć TPN

Tatrzańskie Chichoty, czyli z wizytą na plenerze im. Anny Górskiej

Macierzyństwo na szkle malowane i nie tylko

Warszawa ma "Złote tarasy", a Zakopane tarasy cenniejsze od złota

Na dnie oceanu w Kolibie

Nagrody za Macierzyństwo rozdane

Punk Styku u Rząsów

Sportowcy HANDICAP Zakopane podsumowali sezon

Nauczyciele i sportowcy docenieni w Poroninie

XXXII Jesienny Wyścig Rowerowy w Małem Cichem

Zaufaj Panu już dziś

Malarstwo Beaty Kołaciak w Jutrzence

Biesiada pod Giewontem

Adam Bałdych i Daniele di Bonaventura U Wnuka

Dawid Lubowicz Quartet U Wnuka

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
PRODUCENT ŻYWNOŚCI w Zakopanem zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
RESTAURACJA W ZAKOPANEM ZATRUDNI KELNERA/-KĘ, POMOC KELNERSKĄ. PRACA STAŁA + świadczenia. 601 533 566, 18 20 64 305
MOTORYZACJA | inne
PELLET!!! W sprzedaży posiadamy pellet olczyk i barlinek w najlepszej cenie na Podhalu!!!. 607695394 romar.zakopane@wp.pl
Tel.: 607695394
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane centrum - MAŁY POKÓJ Z BALKONEM NA DŁUŻEJ - TANIO - 502 879 648.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
USŁUGI | inne
PRZERÓBKI - KOŻUCHÓW, FUTER, NA PILOTKI NOWEGO KROJU. NIEDROGO, PROFSJONALNIE. 606989935.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA 11 arów + DOM DREWNIANY I BUDYNEK GOSPODARCZY - okolice Jordanowa. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
KOŃ karo-gniady, 6.700 zł. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
WAŁACH ŚLĄSKI 3-letni, zajeżdżony, 7.700 zł. Sprzedam lub zamienię na starszego. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | budowlane
WIĘŹBA 980 zł/kubik. KANTÓWKA, DESKI, ŁATY. 790 759 407.
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
REMONTY, WYKOŃCZENIA, PŁYTKI, PANELE, MALOWANIE itp. OBRÓBKI BLACHARSKIE (balkony, tarasy, podbitki). 796 544 016.
PRACA | dam
Pensjonat w Zakopanem zatrudni KONSERWATORA. Praca na 1/2 etatu 602367501
PRACA | dam
Polskie Koleje Linowe S.A. - lider wśród operatorów kolei linowych w Polsce, obecnie poszukuje osób na stanowisko: Młodszy specjalista DS. OBSŁUGI KLIENTA. Miejsce pracy: Zakopane. CO BĘDZIE NALEŻEĆ DO TWOICH OBOWIĄZKÓW? - Kompleksowa obsługa klienta w stacjonarnych Biurach Obsługi Klienta i telefonicznym BOK, - Udzielanie informacji dotyczących usług PKL S.A., - Rozwiązywanie sytuacji nietypowych, - Dbanie o najwyższy poziom satysfakcji klientów PKL S.A. DOŁĄCZ DO NAS! Więcej informacji i rekrutacja: https://www.pkl.pl/post/mlodszy-specjalista-ds-obslugi-klienta.html
WWW: www.pkl.pl/post/mlodszy-specjalista-ds-obslugi-klienta.html
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SPRZEDAM MIESZKANIE KRAKÓW - KURDWANÓW - ŚWIETNA LOKALIZACJA. Oferujemy na sprzedaż jasne i przestronne mieszkanie położone w zadbanym budynku na osiedlu Kurdwanów. Powierzchnia 28,12 m kw. Budynek wyposażony jest w trzy windy, w tym jedną towarową. UKŁAD MIESZKANIA: - duży pokój z wnęką (nyżą), - jasna kuchnia z oknem, - duża, oszklona loggia, - piwnica przynależna do mieszkania. Mieszkanie jest słoneczne i ustawne, IDEALNE DLA SINGLA, PARY lub JAKO INWESTYCJA POD WYNAJEM. Lokalizacja zapewnia szybki dojazd do centrum oraz dostęp do pełnej infrastruktury - sklepy, przystanki komunikacji miejskiej, szkoły i tereny zielone w zasięgu kilku minut spacerem. SPRZEDAŻ BEZ POŚREDNIKÓW. Cena 450 tys zł - do negocjacji. Kontakt: 604 08 16 43
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW, STANY SUROWE OTWARTE, DACHY, ELEWACJE. 608729122.
PRACA | dam
Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
BIZNES
Wydzierżawię działkę w Ludźmierzu przy trasie Nowy Targ-Czarny Dunajec lub przyjmę reklamę. 608 729 122.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DOMY po 100 m2 - Klikuszowa, koło Centrum Narciarstwa. 608 729 122.
PRACA | dam
PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
PRACA | dam
Zatrudnię do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem (wskazane auto w celu dojechania do apartamentów). Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (gdy są wyjazdy w weekendy również) w godzinach od 9-15. Informacja tel. 609097999
Tel.: 609097999
PRACA | dam
Karczma "Czarci Jar" poszukuje osoby na stanowisko POMOC KUCHENNA. Tel. 602 366 750.
PRACA | dam
Spółka POLSKIE TATRY S.A. zatrudni do pensjonatu w Zakopanem pracowników na stanowisko KELNERKA/KELNER ORAZ POKOJOWA. Praca stała na podstawie umowę o pracę. Telefon kontaktowy: 502 037 215 www.praca.polskietatry.pl
USŁUGI | inne
MYCIE DOMÓW GÓRALSKICH W ŚRODKU - WOLNE TERMINY - 880 363 281.
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, DOŚWIADCZONĄ POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
PRACA | dam
Zakopane - Samodzielny księgowy - księgi handlowe - biuro księgowe AUDITPLUS. https://www.auditplus.pl/praca praca@auditplus.pl
ZDROWIE I URODA
LICENCJONOWANY REFLEKSOLOG: STOPY, DŁONIE, TWARZ. 502 350 983
PRACA | dam
PROMOTOR roznoszenie ulotek Zakopane. Atrakcyjne wynagrodzenie.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, KRANISTA. Umowy na warunkach niemieckich. Kontakt: 0048 601-218-955
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REMONTY, ELEWACJE, PODDASZA. 793 677 268.
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REGIPSY, MALOWANIE, WYKOŃCZENIE WNĘTRZ. 787 479 002.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
PRACA | dam
KASJER/KASJERKA PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM BUKOWINIE TATRZAŃSKIEJ WIĘCEJ INFORMACJI POD NR TEL. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788 63 36 33
WWW: www.zarzadzanieapartamentami.info
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.