2024-12-15 18:00:23

Reklama

Rabka-Zdrój

Państwo nie chciało kości

Reklama

- Jedyne co nam zostało z rabczańskich nieruchomości to działka na cmentarzu parafialnym - nie kryje żalu Jan Wieczorkowski, potomek dawnych właścicieli Zakładu Uzdrowiskowego w Rabce.

Babcia Helena Wieczorkowska i dziadek Jan Wieczorkowski „Pierwszy” w mundurze CK Armii - jedno z najstarszych zdjęć w zbiorach Jan Wieczorkowskiego, rocznik 1947, byłego rabczańskiego burmistrza. Jana Wieczorkowskiego z numerem trzecim. To rodzinna tradycja. Każdy pierworodny potomek męski przychodzący na świat otrzymuje imię Jan.

*

Babcia Helena pochodziła z Kadenów. Ród zaś wywodził się zachodnich Czech. Później chwilowo osiedlił się w Niemczech, by na przełomie XVIII i XIX stulecia przenieść się do Galicji.

Jan pasjonuje się genealogią rodziny. Najstarsze pisane źródła o przodkach pochodzą z połowy piętnastego wieku. W połowie XIX stulecia Kadenowie, wówczas bardzo zamożni, związani z przemysłem przedsiębiorcy z Krakowa, postanowili wykupić od rodu Zubrzyckich ich rabczańskie dobra. Kadenowie sporo zainwestowali w rozwój Zakładu Uzdrowiskowego w Rabce. Ten interes wypalił. W latach międzywojennych Rabka stała się bardzo modnym, znanym w całej Europie kurortem.

Sielanka właścicieli Zdroju nie trwała długo. Najpierw przyszła okupacja, która mocno nadwerężyła Zakład Uzdrowiskowy. Niemcy wycofując się z Rabki zdewastowali wiele kluczowych obiektów, między innymi prywatną elektrownię zasilającą Zakład. Mimo to właściciele zdrojowiska z nadzieją wrócili do swych włości tuż po wojnie. Próbowali reaktywować uzdrowisko. Rodzina zdawała sobie sprawę, że komuniści, którzy objęli władzę w Polsce, nie pozwolą im zachować całego majątku. Miała jednak nadzieję ocalić choć niewielką część zdrojowiska. Niestety nawet te bardzo ostrożne założenia okazały się całkowicie nietrafione. Pazerna władza wzięła wszystko, a nawet więcej. Jednym dekretem w 1946 roku Zakład Uzdrowiskowy, a nawet niektóre rabczańskie nieruchomości, które nigdy do niego nie należały - zostały znacjonalizowane. Nowa władza zapomniała sobie jedynie o Starym Dworze, gdzie przed wojną mieściła się słynna szkoła Jana Wieczorkowskiego. Komuniści szybko „naprawili” swój błąd. Rodzina straciła również i Stary Dwór. Założyciel szkoły nie mógł się z tym pogodzić. Odebrał sobie życie dokładnie w dniu, kiedy założona przez niego słynna placówka oświatowa została przejęta przez państwo.

*

Jan Wieczorkowski „Trzeci” przyszedł na świat tuż po wojnie, dokładnie w chwili, gdy rodzina została wywłaszczona ze swych dóbr. Urodził się w budynku „Trzech Róż”. Wkrótce jednak rodzina musiała się stamtąd wynieść i zamieszkać w „Lilianie”. I ten budynek należał do Zakładu Uzdrowiskowego. Teraz jednak dawni właściciele Rabki byli jedynie lokatorami.

- Tata robił remonty, budował kominy, łazienki. Babcia zamieszkała w tym samym domu, w mansardzie. Miała ogromne krosno i tkała na nim materiał na marynarki. Pachniała kawą - wspominał Jan Wieczorkowski, podczas spotkania w Miejskim Ośrodku Kultury w Rabce. Opowiadał o trwających od początku lat dziewięćdziesiątych staraniach rodziny o zwrot znacjonalizowanego majątku. Staraniach, które do dziś nie przyniosły żadnego efektu. Potomek dawnych właścicieli Zakładu Uzdrowiskowego nie krył rozżalenia postępowaniem kolejnych rządów i ministrów w wolnej już Polsce. Politycy jakby sprzysięgli się, by nie oddać rodzinie zagrabionej niegdyś własności. 

- Minister zdrowia wydał łącznie 14 decyzji dotyczących Zakładu Uzdrowiskowego. Większość była dla nas korzystna. Odwoływaliśmy się nawet do Rzecznika Praw Obywatelskich. Niestety te nasze działania przypominały walenie głową w mur - opowiadał Jan Wieczorkowski.

- Mój ojciec zauważył kiedyś, że została nam tylko działka w rogu starego cmentarza w Rabce. Tam, gdzie spoczywają przodkowie. To jedyna nieruchomość należąca do rodziny, której nam komuniści nie odebrali - mówił nie ukrywając żalu.

Potomek właścicieli uzdrowiska odniósł się również do krzywdzących wpisów pojawiających się co jakiś czas w internecie, zamieszczanych przez samych rabczan. Komentarzy podważających zasługi Kadenów i Wieczorkowskich dla Rabki, a także kwestionujących ich prawa do zwrotu dawnych dóbr.

- Cieszę się, że mogłem się spotkać z mieszkańcami Rabki i wyjaśniać na czym polegała krzywda wyrządzona naszej rodzinie. Coś, co zostało zagrabione z pogwałceniem wszelkich praw, nawet tych komunistycznych - powinno zostać zwrócone. Tym bardziej, że większość budynków, stanowiących niegdyś Zakład Uzdrowiskowy, opuszczona niszczeje - przypomniał.

*

Jan Wieczorkowski opowiadał o swoich dziejach w Galerii „Pod Aniołem”. Zaprezentował kilkadziesiąt nieznanych i niepublikowanych zdjęć upamiętniających historię uzdrowiska i jego dawnych właścicieli. Sala galerii była wypełniona po brzegi. Spotkanie zorganizowała Fundacja "Kinematograf". 

mk

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

Reklama
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
obserwator 2024-12-18 12:54:55
Na co go stać pokazał z Gwiazdą. Wstyd!
mariola 2024-12-16 10:15:56
Problemem jest brak kapitału. Casus Gwiazdy pokazał, że samo nazwisko bez poparcia kapitału nic nie zdziała. Pozostają wspominki i sny o potędze.
Bob budowniczy 2024-12-15 23:59:11
Tia,"Gwiazdę" oddali i co?Szumne zapowiedzi,obiecanki a końcem wszystkiego sprzedaż następnemu inwestorowi...Też komuniści to zrobili?Rudera "Gwiazda" chlubą Rabki.
Dobrze się stalo,że "Trzy Róże" zmieniły właściciela.

Reklama
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    Sprzedam dobrze prosperujący Tartak (województwo opolskie) przy autostradzie A4, działka 1,8 ha. Tel. 600 832 298 E-mail:tartakwygoda@gmail.com.
  • SPRZEDAŻ | budowlane
    DESKI Z OFLISEM na szałasy. 790 759 407.
  • SPRZEDAŻ | budowlane
    DOM Z PŁAZÓW 10x8m - do przeniesienia. 790 759 407.
  • SPRZEDAŻ | zwierzęta
    KLACZ źrebna, 13.000 zł. Dwuletni OGIEREK ŚLĄSKI, 11.000 zł. 790 759 407.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO OPAŁOWE 160zł/ m3. 790 759 407.
  • SPRZEDAŻ | budowlane
    STEMPLE BUDOWLANE 6 zł/szt. DESKI SZALUNKOWE 600 zł/kubik. WIĘŹBA 950 zł/kubik. 790 759 407.
  • PRACA | dam
    WIZY USA, WYJAZDY, ZIELONA KARTA. 501 809 644
  • USŁUGI | budowlane
    OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
  • SPRZEDAŻ | zwierzęta
    KOŃ ŚLĄSKI. 880 442 535.
  • SPRZEDAŻ | maszyny, narzędzia
    KOMBAJN MASSEY FERGUSON. PRZYCZEPA NA BALE. 880 442 535.
  • USŁUGI | budowlane
    REMONTY, WYKOŃCZENIA, PŁYTKI, PANELE, MALOWANIE itp. OBRÓBKI BLACHARSKIE (balkony, tarasy, podbitki). 796 544 016.
  • SPRZEDAŻ | różne
    SŁOMA w balach i luzem. 791 669 932.
  • SPRZEDAŻ | zwierzęta
    BORDER COLLIE szczenięta. MŁODE KRÓLIKI. 791 669 932.
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    Spółka SEWIK ogłasza przetarg na sprzedaż dwóch samochodów marki LAND ROVER DEFENDER. Szczegóły na stronie spółki:www.sewik.com.pl
  • USŁUGI | budowlane
    FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
  • PRACA | dam
    Poszukujemy REZYDENTÓW do obsługi nowoczesnych apartamentów w Białce Tatrzańskiej i Zakopanem. Oferujemy stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie. Zainteresowanych prosimy o przesłanie CV na adres rezerwacje@gorskagrupa.pl. +48535391391
    Tel.: 48535391391
  • USŁUGI | budowlane
    MALARZ WYKOŃCZENIOWY przyjmie zlecenia. 517 838 288.
  • USŁUGI | budowlane
    ŁAZIENKI - KOMPLEKSOWO I FACHOWO WYKONANA USŁUGA. Wieloletnie doświadczenie. 609 382 931.
  • USŁUGI | inne
    WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA PRZYTULNE, UMEBLOWANE MIESZKANIA W CENTRUM NOWEGO TARGU 38m2 i 52m2. 608 806 408
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    DO WYNAJĘCIA LOKAL POD GABINETY, BIURA - NOWY TARG, ul. KRZYWA - SUPER LOKALIZACJA. 608 806 408
  • NIERUCHOMOŚCI | wynajem
    NOWY TARG CENTRUM UL. KRZYWA DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY: 110m2. WSZYSTKIE ODBIORY. 608 806 408
  • IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE
    KOŚCIELISKO - RESTAURACJA PRZYJMIE ZLECENIA NA: WESELA, KOMUNIE, CHRZCINY, IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE. Możliwość noclegów. 608 806 408, www.czteryporyroku.pl
  • PRACA | dam
    PRZYJMĘ PANIĄ DO SPRZĄTANIA POKOI W PENSJONACIE W ZAKOPANEM. 601 45 33 91.
  • PRACA | dam
    Piekarnia w Zakopanem zatrudni KIEROWCĘ. Dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
  • PRACA | dam
    Cukiernia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 601 512 211.
  • USŁUGI | budowlane
    REMONTY ŁAZIENEK, ZABUDOWY GK. 660 079 941.
  • USŁUGI | budowlane
    WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY. 660 079 941.
  • PRACA | dam
    ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 080, 600 035 355.
  • ZDROWIE I URODA
    Mgr MARTA USTUPSKA-PODSIADŁO - psychoterapeuta w trakcie szkolenia, oferuję terapię indywidualną osób dorosłych. Zakopane lub online. Tel. 600998307
  • SPRZEDAŻ | różne
    OPAŁ BUK SUCHY. 609 927 174.
  • MOTORYZACJA | kupno
    KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
  • PRACA | szukam
    KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, SPRZĄTANIE. 796 358 958.
  • NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
    SPRZEDAM DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ W OKOLICY NOWEGO TARGU O POWIERZCHNI 1071m2. Tel. 698 935 352.
  • USŁUGI | budowlane
    Prace ogólnobudowlane , Wykończena , Remonty , Kostki brukowe , Roboty ziemne ,. 723 888 084 wolskilukasz4@gmail.com
    Tel.: 723
  • MOTORYZACJA | sprzedaż
    MITSHUBISHI OUTLANDER 2,2 DI-D, 4X4, r.p.2014, przebieg 224 tys. km, I właściciel, bogata wersja Intense Plus, dodatkowo kpl. kół zimowych z felgami, zdejmowany hak,oryginalny bagażnik dachowy. 605 564 270.
  • USŁUGI | budowlane
    MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
  • USŁUGI | budowlane
    OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
  • SPRZEDAŻ | różne
    DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
2025-02-09 12:59 Wyskocz na narty z Tygodnikiem Podhalańskim. Mamy dla Was karnety 2025-02-09 12:29 Dwie akcje ratunkowe w Tatrach Słowackich. Polacy potrzebowali pomocy słowackich ratowników NIESKONCZONE 2025-02-09 12:00 Żył między nami człowiek bez pychy. Książka o ks. Tadeuszu Juchasie (ZDJĘCIA) 2025-02-09 11:00 Góry Przeklęte Huberta Jarzębowskiego 2 2025-02-09 10:30 Jestem w opozycji do głupich pomysłów 3 2025-02-09 10:19 Aranżacja modnego i wygodnego tarasu - co musi się na nim znaleźć? 2025-02-09 09:50 Polski taternik cudem ocalał przy upadku z dużej wysokości w Tatrach Słowackich 2025-02-09 09:22 Muzyczny hołd dla Karłowicza w Zakopanem: Koncert PSM Katowice w Galerii Hasiora 2025-02-09 08:54 Strażacy z Maruszyny zabezpieczali miejsce kolizji 1 2025-02-09 08:00 Czesław Mozil. Muzyczny stand up 2025-02-08 22:01 Dwa wypadki i pożar sadzy 1 2025-02-08 21:32 Tatrzański park przypomina. W TPN jest zakaz wprowadzania psów 1 2025-02-08 20:30 Tak złodziej ukradł samochód w Zakopanem. Zajęło to niecałą minutę (WIDEO) 6 2025-02-08 20:00 Pożar samochodu w Skrzypnem 2025-02-08 19:45 Duże Rodziny Trzy Plus w tym roku spotkają się w Zakopanem 4 2025-02-08 18:51 Jeśli posty będą usunięte dzwonię w niedzielę i dogadujemy się (WIDEO) 6 2025-02-08 18:30 Paweł Wąsek znowu najlepszy z Polaków 1 2025-02-08 18:00 Odświeżone questy orawskie 2025-02-08 17:02 Policjanci kazali sprawcy przemocy opuścić rodzinny dom 2 2025-02-08 16:00 Sceną Domu Ludowego w Bukowinie Tatrzańskiej zawładnęli kolędnicy (ZDJĘCIA) 2 2025-02-08 15:38 Pożar garażu w Jabłonce 2025-02-08 15:00 Małopolska gościnność. Tyle bigosu zostało pod Palenicą 7 2025-02-08 14:10 Pożar samochodu w Łopusznej 2025-02-08 13:59 Wypadek w Szaflarach. Korki na zakopiance 3 2025-02-08 13:59 Tłumy w Zakopanem. Pod Gubałówką nie ma gdzie szpilki włożyć (WIDEO) 10 2025-02-08 13:00 Kasprowy Wierch: To był drugi najcieplejszy styczeń od początku pomiarów 3 2025-02-08 12:00 Jubileuszowy Memoriał na Skałce 2025-02-08 11:00 Kiedy weszłam do domu usłyszałam huk i wyprowadziłam moją babcię. Zbiórka na pogorzelców 2025-02-08 10:00 Piękne księżycowe halo nad Zakopanem 2 2025-02-08 09:00 Pamiętajcie! Na tatrzańskich szlakach w wielu miejscach jest ślisko 2025-02-08 08:00 Dzielnicowi kontrolują pustostany w Zakopanem 3 2025-02-07 21:00 Jest nagroda, 30 tysięcy za odnalezienie jeepa 11 2025-02-07 20:00 Jak Feniks z popiołów, Dom Doktora dostaje na nowo skrzydeł (WIDEO) 3 2025-02-07 19:08 Czekolada dubajska w Bukowinie! 1 2025-02-07 19:00 Ratujmy Szarotki. Zbiórka na hokejową drużynę Podhala 11 2025-02-07 18:00 Złodzieje wchodzą do otwartych pensjonatów i okradają turystów 1 2025-02-07 17:00 Droga inter-powiatowa 2025-02-07 16:25 43-latek zatrzymany w Zakopanem za znęcanie się nad matką. Dotkliwie ją pobił 7 2025-02-07 16:00 Groził samobójstwem gdy zatrzymywała go policja 1 2025-02-07 14:54 Zaginiona staruszka odnaleziona 2025-02-07 14:30 Szaflarska 13 uroczyście otwarta 2025-02-07 14:00 W weekendy Zakopane pełne. Poza weekendami gorzej z frekwencją 4 2025-02-07 13:30 Romantyczna i klimatyczna "Światłoczuła". Mamy dla Was bilety na film 2025-02-07 12:00 Co robić w weekend w Zakopanem? 2 2025-02-07 11:28 Trzy interwencje strażaków z Białki Tatrzańskiej 2025-02-07 10:59 W piątek w Zakopanem szaro. W Tatrach przejaśnienia. Tak rano było na Kasprowym 1 2025-02-07 10:30 Akcesoria odblaskowe dla policji 2 2025-02-07 09:53 Poważny wypadek na Chyżniance w Skawie 2025-02-07 09:00 Taka narciarska rzeczywistość w czasie zimy 2025 roku 2 2025-02-07 07:44 Spotkanie przy pianinie w kawiarni Kmicic
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
2025-02-09 12:27 1. Proszę mi wyjaśnić w czym są lepsi od rodziców np. z dwójką dzieci ? 2025-02-09 12:25 2. czy tą patelnię wykonali Cyganie z Krośnicy? Mam w domu patelnię odziedziczoną po babci wykonaną przez Cyganów wędrownych. Jest najlepsza i jajecznica smażona na tej patelni smakuje najlepiej. zawsze poznam na jakiej patelni była smazona 2025-02-09 12:17 3. Góry przeklęte,,,,, już od 6 lat tam jeżdzę chodzić po górach. Tak, zdradziłem nasze Tatry... Tam nie ma komercji, przez cały dzień wędrówki możesz spotkać np max 2-5 wędrujących osób i są to najczęściej obcokrajowcy. Nie wiem czy tak jest jak w tatrach 100 lat temu ale jest znacznie lepiej niż teraz. Wędruję zwykle po części Albańskiej 2025-02-09 11:56 4. Czyli tak, z jednej strony gość cieszy się że są góry bez tłumów i komercji, a z drugiej strony zarabia na tym że ciągnie tam kolejnych turystów. :D 2025-02-09 11:47 5. Gdyby nie było głupich pomysłów, to również nie było by opozycji. 2025-02-09 11:44 6. Złodzieje ustalają reguły gry. Skąd my to znamy? 2025-02-09 11:42 7. Szanowny panie radny, procentów nie dodaje się tak jak pan wspomniał. Jest to trochę inaczej. Jeśli chodzi o światełka w parku to z tego co pisał Tygodnik umowa jest chyba na trzy lata, tylko park będzie krócej zajęty pod działalność ( nie opieram się na umowie, tylko na doniesieniach prasy). 2025-02-09 11:25 8. Pan Szczerba to zwykły pieniacz a nie opozycjonista. 15 lat w opozycji... byle ciagle robic awantury. Dziekuje, nie zaglosuje. 2025-02-09 10:55 9. ten szum to od smażenia frytek ?? bo jedynie co można usłyszeć to dwie godziny i do domu ... jak dobrze ubezpieczone to ... ?? bo przeważnie to 4,27 to się śpi .... chyba że warkot silnika jest słyszany jeszcze przed odpaleniem auta ... historia zna takie przypadki na ... Tajlandi ... 2025-02-09 10:52 10. Jest niedziela..... Prawie południe.... Był telefon?
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama