2024-12-15 18:00:23

Rabka-Zdrój

Państwo nie chciało kości

- Jedyne co nam zostało z rabczańskich nieruchomości to działka na cmentarzu parafialnym - nie kryje żalu Jan Wieczorkowski, potomek dawnych właścicieli Zakładu Uzdrowiskowego w Rabce.

Babcia Helena Wieczorkowska i dziadek Jan Wieczorkowski „Pierwszy” w mundurze CK Armii - jedno z najstarszych zdjęć w zbiorach Jan Wieczorkowskiego, rocznik 1947, byłego rabczańskiego burmistrza. Jana Wieczorkowskiego z numerem trzecim. To rodzinna tradycja. Każdy pierworodny potomek męski przychodzący na świat otrzymuje imię Jan.

Babcia Helena pochodziła z Kadenów. Ród zaś wywodził się zachodnich Czech. Później chwilowo osiedlił się w Niemczech, by na przełomie XVIII i XIX stulecia przenieść się do Galicji.

Jan pasjonuje się genealogią rodziny. Najstarsze pisane źródła o przodkach pochodzą z połowy piętnastego wieku. W połowie XIX stulecia Kadenowie, wówczas bardzo zamożni, związani z przemysłem przedsiębiorcy z Krakowa, postanowili wykupić od rodu Zubrzyckich ich rabczańskie dobra. Kadenowie sporo zainwestowali w rozwój Zakładu Uzdrowiskowego w Rabce. Ten interes wypalił. W latach międzywojennych Rabka stała się bardzo modnym, znanym w całej Europie kurortem.

Sielanka właścicieli Zdroju nie trwała długo. Najpierw przyszła okupacja, która mocno nadwerężyła Zakład Uzdrowiskowy. Niemcy wycofując się z Rabki zdewastowali wiele kluczowych obiektów, między innymi prywatną elektrownię zasilającą Zakład. Mimo to właściciele zdrojowiska z nadzieją wrócili do swych włości tuż po wojnie. Próbowali reaktywować uzdrowisko. Rodzina zdawała sobie sprawę, że komuniści, którzy objęli władzę w Polsce, nie pozwolą im zachować całego majątku. Miała jednak nadzieję ocalić choć niewielką część zdrojowiska. Niestety nawet te bardzo ostrożne założenia okazały się całkowicie nietrafione. Pazerna władza wzięła wszystko, a nawet więcej. Jednym dekretem w 1946 roku Zakład Uzdrowiskowy, a nawet niektóre rabczańskie nieruchomości, które nigdy do niego nie należały - zostały znacjonalizowane. Nowa władza zapomniała sobie jedynie o Starym Dworze, gdzie przed wojną mieściła się słynna szkoła Jana Wieczorkowskiego. Komuniści szybko „naprawili” swój błąd. Rodzina straciła również i Stary Dwór. Założyciel szkoły nie mógł się z tym pogodzić. Odebrał sobie życie dokładnie w dniu, kiedy założona przez niego słynna placówka oświatowa została przejęta przez państwo.

Jan Wieczorkowski „Trzeci” przyszedł na świat tuż po wojnie, dokładnie w chwili, gdy rodzina została wywłaszczona ze swych dóbr. Urodził się w budynku „Trzech Róż”. Wkrótce jednak rodzina musiała się stamtąd wynieść i zamieszkać w „Lilianie”. I ten budynek należał do Zakładu Uzdrowiskowego. Teraz jednak dawni właściciele Rabki byli jedynie lokatorami.

- Tata robił remonty, budował kominy, łazienki. Babcia zamieszkała w tym samym domu, w mansardzie. Miała ogromne krosno i tkała na nim materiał na marynarki. Pachniała kawą - wspominał Jan Wieczorkowski, podczas spotkania w Miejskim Ośrodku Kultury w Rabce. Opowiadał o trwających od początku lat dziewięćdziesiątych staraniach rodziny o zwrot znacjonalizowanego majątku. Staraniach, które do dziś nie przyniosły żadnego efektu. Potomek dawnych właścicieli Zakładu Uzdrowiskowego nie krył rozżalenia postępowaniem kolejnych rządów i ministrów w wolnej już Polsce. Politycy jakby sprzysięgli się, by nie oddać rodzinie zagrabionej niegdyś własności.

- Minister zdrowia wydał łącznie 14 decyzji dotyczących Zakładu Uzdrowiskowego. Większość była dla nas korzystna. Odwoływaliśmy się nawet do Rzecznika Praw Obywatelskich. Niestety te nasze działania przypominały walenie głową w mur - opowiadał Jan Wieczorkowski.

- Mój ojciec zauważył kiedyś, że została nam tylko działka w rogu starego cmentarza w Rabce. Tam, gdzie spoczywają przodkowie. To jedyna nieruchomość należąca do rodziny, której nam komuniści nie odebrali - mówił nie ukrywając żalu.

Potomek właścicieli uzdrowiska odniósł się również do krzywdzących wpisów pojawiających się co jakiś czas w internecie, zamieszczanych przez samych rabczan. Komentarzy podważających zasługi Kadenów i Wieczorkowskich dla Rabki, a także kwestionujących ich prawa do zwrotu dawnych dóbr.

- Cieszę się, że mogłem się spotkać z mieszkańcami Rabki i wyjaśniać na czym polegała krzywda wyrządzona naszej rodzinie. Coś, co zostało zagrabione z pogwałceniem wszelkich praw, nawet tych komunistycznych - powinno zostać zwrócone. Tym bardziej, że większość budynków, stanowiących niegdyś Zakład Uzdrowiskowy, opuszczona niszczeje - przypomniał.

Jan Wieczorkowski opowiadał o swoich dziejach w Galerii „Pod Aniołem”. Zaprezentował kilkadziesiąt nieznanych i niepublikowanych zdjęć upamiętniających historię uzdrowiska i jego dawnych właścicieli. Sala galerii była wypełniona po brzegi. Spotkanie zorganizowała Fundacja "Kinematograf".

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

obserwator 2024-12-18 12:54:55

Na co go stać pokazał z Gwiazdą. Wstyd!

mariola 2024-12-16 10:15:56

Problemem jest brak kapitału. Casus Gwiazdy pokazał, że samo nazwisko bez poparcia kapitału nic nie zdziała. Pozostają wspominki i sny o potędze.

Bob budowniczy 2024-12-15 23:59:11

Tia,"Gwiazdę" oddali i co?Szumne zapowiedzi,obiecanki a końcem wszystkiego sprzedaż następnemu inwestorowi...Też komuniści to zrobili?Rudera "Gwiazda" chlubą Rabki.
Dobrze się stalo,że "Trzy Róże" zmieniły właściciela.

Reklama

Galerie

Morskie Oko w komiksie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Z Placu Niepodległości na podhalańskie drogi

Maciej Pinkwart i Kapela Hanki Wójcik w Kombinacie

Jak górali z Tatr wygnali, żeby stworzyć TPN

Tatrzańskie Chichoty, czyli z wizytą na plenerze im. Anny Górskiej

Macierzyństwo na szkle malowane i nie tylko

Warszawa ma "Złote tarasy", a Zakopane tarasy cenniejsze od złota

Na dnie oceanu w Kolibie

Nagrody za Macierzyństwo rozdane

Punk Styku u Rząsów

Sportowcy HANDICAP Zakopane podsumowali sezon

Nauczyciele i sportowcy docenieni w Poroninie

XXXII Jesienny Wyścig Rowerowy w Małem Cichem

Zaufaj Panu już dziś

Malarstwo Beaty Kołaciak w Jutrzence

Biesiada pod Giewontem

Adam Bałdych i Daniele di Bonaventura U Wnuka

Dawid Lubowicz Quartet U Wnuka

Kapele, instrumentaliści i śpiewacy ludowi na scenie

Góralskie żywioły na festiwalowej scenie

Festiwalowe Targi Staroci

Barbara i Agata na folkową nutę

Mistrzostwa Podhala w powożeniu

Góralski świat Zofii Stryjeńskiej w Czerwonym Dworze

Jubileusz 150-lecia przewodnictwa tatrzańskiego

Konkurs na wzorcowego oscypka 2025

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
Zakopane - Samodzielny księgowy - księgi handlowe - biuro księgowe AUDITPLUS. https://www.auditplus.pl/praca praca@auditplus.pl
ZDROWIE I URODA
LICENCJONOWANY REFLEKSOLOG: STOPY, DŁONIE, TWARZ. 502 350 983
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Nowy Targ- sprzedam bardzo ładną widokową działkę budowlaną 833m2 ulica Partyzantów - 660797241.
PRACA | dam
Grupa PKL, jeden z największych pracodawców na Podhalu, obecnie poszukuje osób na stanowisko: SPECJALISTA ds. HR. Miejsce pracy: Zakopane, możliwa częściowa praca zdalna. OPIS STANOWISKA: - Prowadzenie procesów rekrutacyjnych; - Koordynowanie procesu onboardingu nowych pracowników; - Realizacja i koordynacja projektów rozwojowych w obszarze miękkiego HR: rozwój i ocena kompetencji, ścieżki kariery, zarządzanie talentami, programy motywacyjne; - Organizacja i koordynacja procesów związanych ze szkoleniami i rozwojem pracowników oraz zarządzaniem wiedzą w firmie; - Organizacja szkoleń wewnętrznych i zewnętrznych dla pracowników firmy; - Współpraca z firmami zewnętrznymi w zakresie: benefitów pracowniczych, rekrutacji oraz zatrudniania pracowników tymczasowych; - Inicjowanie i realizacja działań z obszaru employer branding`u - dbałość o markę pracodawcy na rynku pracy; - Wsparcie managerów i pracowników w bieżących sprawach z zakresu HR; - Aktywne uczestnictwo w opracowywaniu, aktualizacji oraz wdrażaniu polityk w obszarze HR; - Wsparcie w projektach zespołu kadr i płac (doświadczenie w obszarze kadrowo-płacowym będzie dodatkowym atutem); - Przygotowywanie analiz, raportów i prezentacji na potrzeby bieżących działań. DOŁĄCZ DO NAS! Więcej informacji i rekrutacja: https://www.pkl.pl/post/specjalista-ds-hr.html
WWW: https://www.pkl.pl/post/specjalista-ds-hr.html
PRACA | dam
PRODUCENT ŻYWNOŚCI w Zakopanem zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia BUDYNEK W WITOWIE nr 190 (do 2025 r. znajdował się w nim Ośrodek Zdrowia). Tel. 698 508 796.
PRACA | dam
PRACA W AUSTRII - austriacka umowa! 13,56-19,30 Euro/h + diety + darmowe zakwaterowanie. Poszukujemy: murarzy, cieśli, dekarzy, hydraulików, elektryków, malarzy, spawaczy, ślusarzy, monterów, kierowców LKW, operatorów wózków i dźwigów, rzeźników, pomocników, pracowników produkcji i innych fachowców. Wymagane: język niemiecki i samochód. +43 676 5451672, k.otrembiak@hogo.cc
PRACA | dam
PROMOTOR roznoszenie ulotek Zakopane. Atrakcyjne wynagrodzenie.
SPRZEDAŻ | różne
ODDAM NIEODPŁATNIE 5 PODWÓJNYCH OKIEN W GÓRALSKIM STYLU - 668 697 381.
PRACA | dam
Poszukujemy POKOJOWYCH do sprzątania w aparthotelu w Białce Tatrzańskiej. Oferujemy pracę stałą, sezonową lub dorywczą. Praca w godzinach 8:00 - 16:00 z elastycznym grafikiem i wyżywieniem. 696112266
Tel.: 696112266
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY, DEKARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
PRACA | dam
NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, KRANISTA. Umowy na warunkach niemieckich. Kontakt: 0048 601-218-955
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
SPRZEDAŻ | różne
SPRZEDAM OPAŁ SUCHY - 788 344 233.
PRACA | dam
Przyjmę BRYGADY I POJEDYNCZE OSOBY NA TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE. 503 532 680.
PRACA | dam
Nowe miejsce na mapie Białki Tatrzańskiej rekrutuje ! Na stanowiska: -kucharz produkcyjny, kucharz wydawkowy, pizzer, pomoc kuchenna, pracownik obsługi sali restauracyjnej Jeżeli jesteś zainteresowany/ zainteresowana pracą zadzwoń, lub wyślij CV. 798625975 restauracjadwatopory@gmail.com
Tel.: 798625975
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REMONTY, ELEWACJE, PODDASZA. 793 677 268.
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REGIPSY, MALOWANIE, WYKOŃCZENIE WNĘTRZ. 787 479 002.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Wynajmę umeblowane MIESZKANIE EMERYTCE - Szaflary. 601 707 235.
PRACA | dam
Pracownia Projektowa SŁOWIK ARCHITEKTURA poszukuje ARCHITEKTA. Oczekujemy: *ukończonego kierunku studiów pierwszego stopnia na Wydziale Architektury *znajomości programu ArchiCAD * min. 2 lata doświadczenia. 668 309 058 https://slowikarchitektura.pl/
Tel.: 668 309 058
WWW: slowikarchitektura.pl/
PRACA | dam
Poszukiwana osoba do pracy w sklepie na Krupówkach na stanowisko sprzedawcy. 723 745 984
Tel.: 723
PRACA | dam
KASJER/KASJERKA PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM BUKOWINIE TATRZAŃSKIEJ WIĘCEJ INFORMACJI POD NR TEL. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
PRACA | dam
Przyjmę do pracy na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i najbliższe okolice.. 500160574
Tel.: 500160574
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.