2025-01-30 09:00:28

Zakopane w Warszawie

Śniegu pod Giewontem mało, ale w Warszawie prawdziwa, śnieżna zima

Reklama

Prawdziwa, śnieżna zima zapanowała w Warszawie, przynajmniej na ulicy Pięknej.

Kto zajrzał na ulicę Piękna 1A w Warszawie, mógł przenieść się do Zakopanego nie wyjeżdżając z Warszawy. A to dzięki współpracy nawiązanej przez DESA Unicum i Tatrzański Park Narodowy. Efektem współpracy są dwie wystawy - "Zakopane, Zakopane!" i "Walery Eljasz Radzikowski", które oglądać można do końca stycznia. Czyli dziś ostatnia szansa by zobaczyć jak tatrzańska przyroda inspirowała artystów, a przy okazji poznać sylwetkę Walerego Eljasza Radzikowskiego.

"Zakopane, Zakopane!" to coroczny projekt DESA Unicum poświęcony dziełom o tematyce tatrzańskiej i góralskiej oraz artystom tworzącym w tym regionie. Tegoroczna edycja to wydarzenie podwójnie wyjątkowe. Po pierwsze odbywa się w partnerstwie z Tatrzańskim Parkiem Narodowym, który w tym roku obchodzi 70 urodziny. Dzięki nawiązanej współpracy zaprezentowano niedostępne na co dzień, unikatowe eksponaty związane z Walerym Eljaszem Radzikowskim, artystą i pionierem, jednym z najważniejszych popularyzatorów Zakopanego. Po drugie, przypada w setną rocznicę Międzynarodowej Wystawy Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa w Paryżu, gdzie triumfowała polska sztuka narodowa, silnie związana z Podhalem.

Na wystawie przy ul. Pięknej 1A w Warszawie zgromadzono blisko 130 prac, zarówno najgłośniejszych nazwisk, takich jak Zofia Stryjeńska, Stanisław Ignacy Witkiewicz czy Rafał Malczewski, ale także artystów tworzących w XX w., m.in. Tadeusza Brzozowskiego i Marty Gąsienicy-Szostak. Nie zabrakło również obiektów sztuki użytkowej, w tym sanek bobslejowych z końca XIX w., czy zdobnych kilimów. Ponadto, odwiedzający mają okazję zobaczyć wyjątkową wystawę “Walery Eljasz Radzikowski”, przygotowaną we współpracy z Tatrzańskim Parkiem Narodowym.

Malarz, który wytyczył drogę na Morskie Oko

Koniec XIX w. to okres fascynacji naturą i krajobrazem małej osady Zakopane oraz jej okolic. Surowe piękno tatrzańskich krajobrazów i urok miejscowego folkloru przyciągały tutaj niezliczonych artystów, pisarzy i uczonych, którzy przyczynili się do intensywnego rozwoju regionu i jego sztuki. Jedną z kluczowych, niesłusznie zapomnianych dzisiaj postaci, był Walery Eljasz Radzikowski. Świeżo upieczony student Akademii Sztuk Pięknych pojawił się w Zakopanem po raz pierwszy w 1861 r., w wieku zaledwie 21 lat, by wkrótce stać się jednym z największych znawców Tatr w swoich czasach. Jako jeden ze współzałożycieli Towarzystwa Tatrzańskiego bezinteresownie wytyczał ścieżki i szlaki, w tym na Morskie Oko. Nadzorował ich budowę i tworzył pierwsze mapy. Autor wydanego w 1870 r. „Ilustrowanego Przewodnika do Tatr, Pienin i Szczawnicy” sprawił, że do miasteczka zaczęli przybywać turyści i odważyli się ruszyć z czerwoną książeczką – baedekerem tatrzańskim, w góry. W kolejnych z jej sześciu wydań artysta zamieszczał tworzone samodzielnie rysunki panoramiczne i cykle widoków tatrzańskich z oznaczonymi szczytami, przełęczami i dolinami. Aby móc realizować swoją działalność, jako jeden z pierwszych przyjezdnych zbudował w centrum Zakopanego dom. Przy okazji tegorocznej wystawy w DESA Unicum można lepiej poznać historię tej wyjątkowej postaci. Na specjalnie przygotowanej ekspozycji został udostępniony przez Tatrzański Park Narodowy zbiór szkiców, fotografii, archiwaliów i zachowanej korespondencji artysty.

Tatry w sercu i na płótnie

Z początkiem XX w. emanujący duchem gór, mistycyzmem i folklorem styl zakopiański z rozmachem wkroczył na scenę polskiej sztuki. Jednym z rzeszy artystów zafascynowanych górskimi widokami był malarz, zapalony taternik i miłośnik narciarstwa profesjonalnego, Rafał Malczewski. Prezentowany w DESA Unicum "Pejzaż podhalański" namalowany w 1922 r. pochodzi z najlepszego okresu twórczości artysty. Prezentuje charakterystyczne cechy jego panoram, w których niejednokrotnie bawił się przestrzenią i perspektywą, a także tworzył malowane kolorami odbiegającymi od tych charakterystycznych dla danej pory roku "pejzaże poza czasem". Po wybuchu II wojny światowej Malczewski zmuszony opuścić ukochane Tatry przeniósł się początkowo do Rio de Janeiro, a następnie Nowego Jorku, by w końcu, w poszukiwaniu motywów malarskich, na stałe osiąść w Montrealu. Tęsknota za widokiem Tatr towarzyszyła mu jednak do końca życia. Dowiedziawszy się o śmierci Juliana Tuwima w stolicy Podhala, miał powiedzieć "Jakiż on szczęśliwy, że TAM umarł". Mieszkając w Kanadzie, kontynuował malowanie pejzaży, odtwarzając z pamięci podhalańskie panoramy. Jedną z nich "Szczyty Tatr Wysokich" możemy oglądać do 30 stycznia w DESA Unicum.

Sztuka zakopiańska, sztuka narodowa

Raz odkryta sztuka zakopiańska miała niebagatelny wpływ na kształtowanie się polskiej tożsamości. Góralski folklor pełnił rolę spoiwa łączącego Polaków po latach podziału pomiędzy trzema zaborami i wkrótce został okrzyknięty stylem narodowym. Jego założenia zostały zaprezentowane w praktyce sto lat temu, podczas Międzynarodowej Wystawy Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa w Paryżu. Pawilon polski projektu Józefa Czajkowskiego łączył nowoczesność ze wspomnianym stylem narodowym, a mariaż polskich dworków z elementami sztuki zakopiańskiej zaowocował narodzinami polskiego art déco. Pomimo głosów krytyki, polscy artyści wrócili do kraju z aż 205 nagrodami, w tym 70 złotymi medalami i 35 Grand Prix. Cztery z nich trafiły w ręce Zofii Stryjeńskiej, jednej z najważniejszych postaci zakopiańskiej sceny artystycznej. Na tegorocznej wystawie w DESA Unicum, obok czterech charakterystycznych grafik i międzywojennego kilimu, znajdziemy jej pracę „Narciarze”, wykonaną w latach 40. XX w. najprawdopodobniej do reklamy kawy Enrilo dla fabryki Henryka Francka Synowie w Skawinie.

Na ekspozycji przy ul. Pięknej 1A nie mogło zabraknąć również prac Stanisława Ignacego Witkiewicza. Prezentowana w DESA Unicum unikatowa "Muza" powstała w 1922 r., okresie, w którym artysta realizował w malarstwie swoją teorię Czystej Formy, postulując odejście od realizmu i naturalizmu. Wyjątkową atrakcją tegorocznej wystawy są również 3 fotografie przedstawiające artystę, w tym kadr uchwycony w księgarni w towarzystwie Neny Stachurskiej i Tadeusza Zwolińskiego, a także portret samego Witkacego, z cyklu "Miny", autorstwa Józefa Głogowskiego.

Sztuka współczesna i użytkowa

Choć sztuka zakopiańska sięga XIX w., podhalański folklor do dzisiaj inspiruje kolejne pokolenia artystów. W stolicy Tatr swoją pracownię miał m.in. jeden z najważniejszych przedstawicieli powojennej awangardy, Tadeusz Brzozowski. Siłą jego obrazów są zaszyfrowane w nich znaczenia. Artysta chciał żeby jego prace czytało się tak jak książki. Punkt wyjścia stanowią nieoczywiste, często zabawne tytuły, zapraszające odbiorcę do rozwiązania intelektualnego rebusu. I tak podczas tegorocznej wystawy zobaczyć można jego płótno "Garnitur", czy akwarelę "Tytuniu smak delicyjny". Na wystawie nie zabrakło również przykładów sztuki współczesnej z przełomu XX i XXI w. takich jak "Bukowina" autorstwa Tomasza Tatarczyka.

Sztuka zakopiańska to jednak nie tylko obrazy i grafiki. Do dziś przy ul. Pięknej 1A w Warszawie oglądać można również przedmioty użytku codziennego, takie jak meble, w tym krzesło Wojciecha Brzegi, rzeźby "Szkoły Zakopiańskiej", czy elementy zastawy stołowej, m.in. platery z ornamentem zakopiańskim z Pierwszej Krajowej Fabryki Wyrobów Platerowanych Marcina Jarry. Miłośnicy sportów zimowych zwrócą na pewno uwagę na drewniane narty oraz sanki bobslejowe z końca XIX w., a wielbiciele tkaniny nie przejdą obojętnie obok wielkoformatowych kilimów, w tym powstałego w latach 20. XX w. zatytułowanego "Taniec zbójników", autorstwa Władysława Skoczylasa.

opr. rav

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyi Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Dom Doktora powstaje po pożarze

Otwarcie 31. Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży w Sportach Zimowych

Świat dorożek i powozów na Podhalu

Urodzinowy Chasior u Hasiora

WOŚP na Chotarzu w Kościelisku

Śleboda Józefa Koszarka w Okszy

Premierowa "Wdowa po sołtysie"

Kolędy i pastorałki w Miejskiej Galerii Sztuki

Noworoczne kolędowanie w Czerwony Dworze

Święto gwary w Białym Dunajcu

Cudnej mimozie - wstrętna pokrzywa, czyli duch Makuszyńskiego w Opolance

Halina Rząsa - dokumentalistka pra-ekologii

"Widziałam Joannę" Mariusza Koperskiego w Gwarno

Benefis Eugeniusza Karkoszki z Lipnicy Wielkiej

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam Tartak Gogolin ( województwo opolskie ) 1,870 ha Hala , Trak Bydgoski dolnonapędowy Wielopiła Trak taśmowy 2 wanny do impregnacji Ładowarka Furukawa i Komatsu Stacja benzynowa Kontenery mieszkalne Garaże Cena 5 200 000 zł tel.600832298.
PRACA | dam
Nowo otwarta restauracja na Krupówkach zatrudni na stałe OSOBĘ Z DOŚWIADCZENIEM W PRZYGOTOWYWANIU BURGERÓW I KEBABÓW. Proszę o wysłanie kontaktu na mail: niemcowna@o2.pl
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER INWALIDZKI ELEKTRYCZNY. 784 950 106.
PRACA | dam
Recepcjonista do obsługi apartamentów w Białce Tatrzańskiej. Oferujemy stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie. Zainteresowanych prosimy o kontakt pod numerem 692 477 200 i przesłanie CV na adres m.koszarek@gorskagrupa.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam BACÓWKĘ, nowo wybudowaną na Sralówkach. 515 503 494, 18 265 39 77.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Dwa KONIE POCIĄGOWE 9.500 zł/szt. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | budowlane
STEMPLE BUDOWLANE 6 zł/szt. DESKI SZALUNKOWE 600 zł/kubik. WIĘŹBA 950 zł/kubik. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE 160zł/ m3. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | budowlane
DOM Z PŁAZÓW CIOSANYCH 10x8m - do przeniesienia. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | budowlane
DESKI Z OFLISEM na szałasy. 790 759 407.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
PRACA | dam
RESTAURACJA W KOŚCIELISKU ZATRUDNI: KUCHARZY, POMOCE KUCHENNE, KELNERÓW. 608 806 408
PRACA | dam
DORYWCZO - SPRZĄTANIE W KOŚCIELISKU. 608 806 408
PRACA | dam
KOŚCIELISKO - OSOBĘ DO OBSŁUGI IMPREZ: WESELA, KOMUNIE, CHRZCINY. 608 806 408
PRACA | dam
DO PRACY W PENSJONACIE W KOŚCIELISKU z możliwością zamieszkania. 608 806 408
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDEGO MERCEDESA SPRINTERA. 531 666 333.
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
PRACA | dam
RESTAURACJA W ZAKOPANEM ZATRUDNI KELNERA-KELNERKĘ W SYSTEMIE ZMIANOWYM (8 GODZINNYM). 512351742 ZAMOYSKIEGO 2 watra@zakopane-restauracje.pl
Tel.: 512351742
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni KIEROWCĘ. Dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE PODDASZY WEŁNĄ MINERALNĄ, ADAPTACJA PODDASZY, ZABUDOWA GK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
KOMPLEKSOWE WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, MALOWANIE, PANELE, MONTAŻ DRZWI, ŁAZIENKI, ZABUDOWY GK. 660 079 941.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię DOM do 100.000 zł. 500 221 028.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Owczarek podhalański. 501816189
Tel.: 501816189
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam LAS w Łopusznej. 18 28 560 60.
PRACA | dam
Wspólnota Mieszkaniowa INFINIUM - Aleje 3 Maja 5 w Zakopanem - POSZUKUJE FIRMY ŚWIADCZĄCEJ USŁUGI SPRZĄTANIA BUDYNKU (klatki schodowe, korytarze, itp.) ORAZ TERENU ZEWNĘTRZNEGO. Kontakt w sprawie zakresu do złożenia oferty tel. 889 18 91 54 - zarządca nieruchomości.
PRACA | dam
Pensjonat w Zakopanem zatrudni POKOJOWĄ - 666 37 83 57.
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
PRACA | dam
Zatrudnię pracowników budowlanych, ekipy, podwykonawców. 601 508736.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.