2025-09-01 14:02:53

Nowy Targ

Jesteśmy trofeami - mówi Sławosz Smoleń

Czym się różnimy od jeleni z pięknymi porożami, które wiszą na ścianach myśliwych? - Jesteśmy trofeami - polityków, ideologów, mediów, konsumpcji, ofiarami wojny - przekonuje Sławosz Smoleń, nowotarski artysta.

Gdy docieramy pod jego dom, ukryty w gorczańskich lasach, już z zaparkowanego przy ulicy samochodu widzimy rząd ludzkich głów, które niczym myśliwskie trofea zdobią ścianę zewnętrzną budynku. Wspinamy się ścieżką do góry po drodze mijając kolejne olbrzymie głowy wyrzeźbione w drewnie. Następna seria głów wbita na pale prawie zagląda do okien domu artysty.

To nie są "ładne", estetyczne główki, wycyzelowane dłutem. Piękno, do jakiego przyzwyczaiły nas już antyczne rzeźby.

Grubo ciosane, zniekształcone głowy, wyglądają trochę upiornie i jednocześnie tajemniczo. Nie nadają się jako ozdoba nowobogackich salonów, chyba raczej jako wyrzut, krzyk, ból.

- Tak, rodziły się w bólu - przyznaje Sławosz Smoleń. - To moja odpowiedź na to, co się dzieje wokoło - dodaje.

...

Głowy ludzi zmęczonych, takich, którzy dużo już przeszli. Jednocześnie są do siebie podobne, schematyczne. Gdy tak oglądamy jedną głowę koło drugiej i następną, mamy świadomość, że nie są to opowieści o indywidualnych postaciach, że nie odwzorują konkretnych osób. Trochę są jak żołnierze w chińskiej armii.

- Kiedy w 2022 r. wybuchła wojna w Ukrainie, zacząłem strugać te głowy. To była moja niezgoda na to, co się dzieje tak blisko. Chciałem materialnie wyrazić swoje myśli, żeby moje rzeźby poruszały, przestrzegały - wyjaśnia Sławosz Smoleń, autor rzeźb. - Jednocześnie czułem cały czas niedosyt, że to jeszcze nie to, że mój przekaz nie jest czytelny - dodaje.

- Jesteśmy trofeami - polityków, ideologów, mediów, konsumpcji. Ofiarami wojny. Chciałem, żeby te głowy, były jak te głowy upolowanych zwierząt. Dlatego z czasem pojawiły się tła, na których rzeźby mocuję - opowiada.

...

Artysta uważa, że gdy wybuchła wojna, cały świat powinien się zatrzymać. Politycy powinni się skrzyknąć i wyeliminować potwora, który się narodził. - Zamiast myśleć o nowym systemie ogrzewania, czy gdzie pojedziemy na wakacje, wszyscy powinniśmy się przeciwstawić złu - podkreśla. Tymczasem trzeci rok Ukraińcy bezsensownie giną, ich kraj jest już ruiną, a Trump ogłasza 50 dni dla Rosji - artysta nie kryje wzburzenia.

Wszystkie jego głowy mają płeć. To mężczyźni. W tym świecie nie ma kobiet? - Nie zastanawiałem się nad tym, dopóki prof. Kamil Kuskowski nie zwrócił mi na to uwagi - wyznaje. - To piktogram człowieka - dopowiada do chwili.

Wydłużone nieco głowy przywodzą na myśl te z Wysp Wielkanocnych. - Nie miałem ich na myśli rzeźbiąc - mówi Sławosz Smoleń. - Gdzieś w podświadomości raczej siedziały mi antyczne rzeźby, to mój dyskurs ze starożytnym rozumieniem piękna, z kultem człowieka - dodaje. Nie bez wpływu była też sztuka ludowa, która była obecna od najmłodszych lat w otoczeniu rzeźbiarza, wśród której się wychował.

Smoleń mówi też o roli terapeutycznej swojej twórczości. - Gdyby nie ucieczka w sztukę, to, że za jej pomocą mogę się "wykrzyczeć", nie wiem, jak poradziłbym sobie z emocjami - wyznaje.

...

- Od najmłodszych lat czułem niepokój, że nie potrafię zmaterializować swoich myśli. Próbowałem znaleźć właściwy sposób wypowiedzi. Uprawiałem różne rodzaje sztuk, walczyłem z własną osobowością. Ciągle miałem poczucie, że muszę znaleźć sposób, by odpowiedzieć poprzez swoją twórczość na fundamentalne pytania: skąd przychodzimy, kim jesteśmy, po co żyjemy, dokąd idziemy. Szukałem właściwego języka i nadal szukam, ale teraz jestem najbliżej prawdy, którą chcę wykrzyczeć - twierdzi.

Wiele mówią tła, na których umieszcza swoje rzeźby. Zwierzęce skóry, modne wzorki, worki po zbożach, suszone gałęzie z drzew iglastych zalane żywicą, stare ramy obrazów. To jakby podpowiedzi, przed czym mamy się strzec, by nie stać się trofeami.

Tych głów jest już grubo ponad 100. Gdyby znalazła się przestrzeń, w której można by je wszystkie wyeksponować, wymowa byłaby jeszcze pełniejsza. Powstałaby swoista galeria ofiar - wojen, polityki, ideologii, mód, komercji, materializmu, religii, tradycji, własnych lęków.

...

Jakie poglądy ma Sławosz Smoleń widać najlepiej na filmikach, które umieszcza na swoim facebokowych profilu. W sposób dowcipny, ale i dosadny odważnie komentuje to, co się dzieje w polityce. Nie zostawia suchej nitki na politykach, jasno deklaruje swoje sympatie polityczne. Wyśmiewał głupotę, nonsensowne decyzje poprzedniej ekipy związanej z PiS-em. Filmiki jego autorstwa krążą po internecie, zawędrowały nawet do ogólnopolskich mediów. Jedni go za nie uwielbiają, inni odgrażają się, ubliżają, a nawet straszą. Sławosza Smolenia to niewiele obchodzi. Ukrywa się w swoich Gorcach albo w pracowni i robi swoje.

- Wielu moich znajomych w okolicy ma zupełnie inne poglądy niż ja - są prawicowi, konserwatywni. Ja jestem przez nich lubiany, ale moje poglądy już niekoniecznie im się podobają - śmieje się.

- Jestem pełen sprzeczności w każdym temacie. Żyję w górach, biegam po nich, jestem blisko natury. Jestem myśliwym, choć czuję z tego powodu wewnętrzny dyskomfort, nie do końca utożsamiam się ze środowiskiem myśliwych - mówi. - To środowisko konserwatywne, mało tolerancyjne. Same polowania też wywołują u mnie dylematy moralne. Moje życie było zawsze blisko natury, myślistwo było częścią tego. Dziś jest jednak za dużo myśliwych, nie zawsze są to osoby bliskie natury. Człowiek żyje, żeby dokonywać wyborów. Może kiedyś przestanę polować. Nie chcę też, by moje dzieci to robiły - wyznaje.

...

Sławosz Smoleń wywodzi się z tradycyjnej góralskiej rodziny z okolic Limanowej, bliska mu była też sztuka ludowa. Potem było liceum plastyczne Kenara w Zakopanem, studia na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Wszystkie te etapy odcisnęły piętno na tym, co robi dzisiaj, choć nie utożsamia się do końca z żadnym z tych środowisk. Śledzi też to, co się współcześnie dzieje w sztuce, ale jednocześnie idzie swoją drogą.

Rzeźby to tylko namiastka jego twórczości. Sławosz uprawia malarstwo, fotografię, design, kolaż, projektuje i wykonuje meble (bywa, że w całości wykonane piłą motorową), zawodowo zajmuje się też reklamą.

Beata Zalot

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Paul 2025-09-02 08:23:16

Należy dodać, że Sławuś jest nieceniony i nielubiany przez pracowników Gorczańskiego Parku Narodowego, którego granice (i nie tylko!) systematycznie objeżdża swoim quadem z flintą przewieszoną przez plecy. Stresuj ich Sławuś dalej, niech mają co robić!

Tutoń 2025-09-01 21:42:48

Jak brzmi definicja słowa- kosmopolita?????

Tutoń.

Reklama

Galerie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Z Placu Niepodległości na podhalańskie drogi

Maciej Pinkwart i Kapela Hanki Wójcik w Kombinacie

Jak górali z Tatr wygnali, żeby stworzyć TPN

Tatrzańskie Chichoty, czyli z wizytą na plenerze im. Anny Górskiej

Macierzyństwo na szkle malowane i nie tylko

Warszawa ma "Złote tarasy", a Zakopane tarasy cenniejsze od złota

Na dnie oceanu w Kolibie

Nagrody za Macierzyństwo rozdane

Punk Styku u Rząsów

Sportowcy HANDICAP Zakopane podsumowali sezon

Nauczyciele i sportowcy docenieni w Poroninie

XXXII Jesienny Wyścig Rowerowy w Małem Cichem

Zaufaj Panu już dziś

Malarstwo Beaty Kołaciak w Jutrzence

Biesiada pod Giewontem

Adam Bałdych i Daniele di Bonaventura U Wnuka

Dawid Lubowicz Quartet U Wnuka

Kapele, instrumentaliści i śpiewacy ludowi na scenie

Góralskie żywioły na festiwalowej scenie

Festiwalowe Targi Staroci

Barbara i Agata na folkową nutę

Mistrzostwa Podhala w powożeniu

Góralski świat Zofii Stryjeńskiej w Czerwonym Dworze

Jubileusz 150-lecia przewodnictwa tatrzańskiego

Konkurs na wzorcowego oscypka 2025

XVI Europejskie Targi Produktów Regionalnych

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie - pilnie kupie dom w Nowym Targu lub okolicy tel 660797241.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Zatrudnię do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem. Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (w weekendy również) w godz. od 9-15. 609097999
Tel.: 609097999
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane centrum - MAŁY POKÓJ Z BALKONEM NA DŁUŻEJ - TANIO - 502 879 648.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY, DEKARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
PRACA | dam
CENTRALNY OŚRODEK SPORTU w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ. Tel.: 725 300 095, e-mail: rekrutacja.zakopane@cos.pl, www https://bip.cos.pl/6469/2025-10-31-zapytanie-ofertowe-wykonanie-czynnosci-pomocy-kuchennej-w-ramach-umowy-cywilnoprawnej
PRACA | dam
NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, KRANISTA. Umowy na warunkach niemieckich. Kontakt: 0048 601-218-955
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
PRACA | dam
Poszukuję chłopaka z umiejętnością j. niemieckiego na wyjazd do Niemiec (4-7.12.25). 664 497 808.
SPRZEDAŻ | różne
SPRZEDAM OPAŁ SUCHY - 788 344 233.
PRACA | dam
Przyjmę BRYGADY I POJEDYNCZE OSOBY NA TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE. 503 532 680.
USŁUGI | budowlane
TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
PRACA | dam
Nowe miejsce na mapie Białki Tatrzańskiej rekrutuje ! Na stanowiska: -kucharz produkcyjny, kucharz wydawkowy, pizzer, pomoc kuchenna, pracownik obsługi sali restauracyjnej Jeżeli jesteś zainteresowany/ zainteresowana pracą zadzwoń, lub wyślij CV. 798625975 restauracjadwatopory@gmail.com
Tel.: 798625975
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REMONTY, ELEWACJE, PODDASZA. 793 677 268.
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REGIPSY, MALOWANIE, WYKOŃCZENIE WNĘTRZ. 787 479 002.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Wynajmę umeblowane MIESZKANIE EMERYTCE - Szaflary. 601 707 235.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam tanio! PENSJONAT Z WYPOSAŻENIEM W SZAFLARACH. 513 243 420.
PRACA | dam
Pracownia Projektowa SŁOWIK ARCHITEKTURA poszukuje ARCHITEKTA. Oczekujemy: *ukończonego kierunku studiów pierwszego stopnia na Wydziale Architektury *znajomości programu ArchiCAD * min. 2 lata doświadczenia. 668 309 058 https://slowikarchitektura.pl/
Tel.: 668 309 058
WWW: slowikarchitektura.pl/
PRACA | dam
Poszukiwana osoba do pracy w sklepie na Krupówkach na stanowisko sprzedawcy. 723 745 984
Tel.: 723
PRACA | dam
KASJER/KASJERKA PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM BUKOWINIE TATRZAŃSKIEJ WIĘCEJ INFORMACJI POD NR TEL. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
USŁUGI | inne
PRZERÓBKI - KOŻUCHÓW, FUTER, NA PILOTKI NOWEGO KROJU. NIEDROGO, PROFSJONALNIE. 606989935.
PRACA | dam
Przyjmę do pracy na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i najbliższe okolice.. 500160574
Tel.: 500160574
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
USŁUGI | inne
PROFESJONALNA WYCINKA DRZEW, GAŁĘZI Z PODNOŚNIKA I Z UŻYCIEM LINY. 889 105 476
USŁUGI | budowlane
DOTACJA Z CZYSTEGO POWIETRZA - TERMOMODERNIZACJA. Oferujemy bezpłatną pomoc od A do Z w pozyskiwaniu dotacji, przeprowadzeniu termomodernizacji oraz rozliczeniu dotacji z programu Czyste Powietrze. Zmień swój dom. 888 276 582.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Osoba prywatna KUPI DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ - okolice Nowego Targu. Płacę gotówką. 608 729 122.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYDZIERŻAWIENIA DZIAŁKA W LUDŹMIERZU PRZY DRODZE NA CZARNY DUNAJEC. 608 729 122
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.