2025-11-06 14:00:02

Tatry, Zakopane, Warszawa

Obchody 100-lecia Fundacji Zakłady Kórnickie w hołdzie człowiekowi, który obronił Morskie Oko

To dzięki niemu Morskie Oko pozostało w granicach Polski, a Tatry nie padły ofiarą rabunkowej gospodarki. Władysław Zamoyski - patriota, filantrop i obrońca narodowego dziedzictwa - przeszedł do historii jako człowiek, który potrafił połączyć upór z wizją. W 2025 roku, w setną rocznicę powołania Fundacji Zakłady Kórnickie, jego postać i dokonania znów stanęły w centrum uwagi.

W tym roku obchodzimy stulecie uchwalenia przez Sejm II Rzeczypospolitej ustawy powołującej do życia Fundację Zakłady Kórnickie – instytucję wyjątkową w dziejach Polski, której idea wyrasta z ducha ofiarności i patriotyzmu rodu Działyńskich i Zamoyskich. To właśnie Władysław Zamoyski, fundator i twórca jej misji, przekazał narodowi cały swój majątek – z Kórnikiem, Tatrzańskimi dobrami i Morskim Okiem na czele – z przekonaniem, że dobro wspólne jest obowiązkiem każdego obywatela.

Obchody stulecia Fundacji – hołd dla Zamoyskiego i jego dzieła

W październiku na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się uroczystość upamiętniająca jubileusz Fundacji Zakłady Kórnickie. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli świata nauki, kultury, samorządów oraz licznych przyjaciół i partnerów Fundacji.

W programie znalazły się wystąpienia prof. dr. hab. Andrzeja B. Legockiego, prof. UAM dr. hab. Andrzeja Gulczyńskiego – Przewodniczącego Rady Kuratorów Fundacji – oraz prof. dr. hab. Michała Karońskiego. Mówcy przypomnieli, że dziedzictwo Zamoyskiego to nie tylko historia majątku kórnickiego, lecz także ogromny wkład w ochronę polskiej przyrody i zachowanie Tatr w ich naturalnym pięknie.

W uznaniu zasług Fundacji dla rozwoju regionu i wspierania kultury, Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego Wojciech Jankowiak wręczył Fundacji Zakłady Kórnickie Odznakę Honorową za Zasługi dla Rozwoju Województwa Wielkopolskiego. Wyróżnienie odebrał dr Dariusz Grzybek, prezes Zarządu Fundacji.

Uroczystość uświetnił recital sopranistki Marzeny Michałowskiej i pianistki Małgorzaty Sajny-Mataczyńskiej, a także prezentacja prac laureatów konkursu malarskiego „Echa przeszłości, wizje przyszłości”, zorganizowanego wspólnie z Uniwersytetem Artystycznym im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu.

Władysław Zamoyski – człowiek, który obronił Morskie Oko

Historia Władysława Zamoyskiego to opowieść o pasji, konsekwencji i miłości do ojczyzny. Urodzony w 1853 roku w Paryżu, wychowany w duchu pracy organicznej, całe życie poświęcił Polsce – choć urodził się na emigracji. Związany z Wielkopolską i Kórnikiem, wykupywał zagrożone niemieckim wykupem majątki, inwestował w rozwój przemysłu i wspierał Bank Ziemski w Poznaniu.

W 1889 roku przeniósł swoją działalność w Tatry, gdzie nabył dobra zakopiańskie – ziemie dewastowane rabunkową wycinką lasów. Zatrzymał wyniszczającą gospodarkę, ustanowił straż leśną i rozpoczął zalesienia. W ten sposób położył fundament pod powstanie Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Jego najgłośniejszym dokonaniem był jednak proces o Morskie Oko – wieloletni spór graniczny z Królestwem Węgier, który w 1902 roku zakończył się zwycięstwem strony polskiej przed trybunałem w Grazu. To dzięki Zamoyskiemu Morskie Oko, ten klejnot Tatr, pozostało w granicach Polski. Ustalona wtedy granica obowiązuje do dziś. Jak podkreślają historycy, była to nie tylko sprawa prawna, ale symboliczna – walka o prawo Polaków do własnego krajobrazu i przyrody.

Wystawa „100 lat FZK. 200 lat sukcesu” – Morskie Oko jako symbol

Z okazji jubileuszu Fundacja Zakłady Kórnickie wspólnie z Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego i Muzeum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu przygotowała wystawę plenerową „100 lat FZK. 200 lat sukcesu”, otwartą 22 października na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.

Ekspozycja ukazuje nie tylko historię powstania Fundacji, lecz także wyjątkowy wpływ jej założycieli na rozwój nauki i kultury w Polsce. Jedną z osi narracji stała się walka Zamoyskiego o Morskie Oko – ukazana jako metafora jego życia i myślenia o państwie.

Wystawa w symboliczny sposób łączy Kórnik i Tatry, pokazując, że idee Władysława Zamoyskiego, Tytusa i Jana Działyńskich pozostają aktualne – to wciąż inspiracja do działania i odpowiedzialności za wspólne dobro.

Tatry i Wielkopolska – współpraca, która łączy regiony

Fundację Zakłady Kórnickie i Powiat Tatrzański od lat łączy owocna współpraca. To wspólne inicjatywy edukacyjne, kulturalne i historyczne – wszystkie mające na celu zachowanie pamięci o Władysławie Zamoyskim i jego dziele. W wydarzeniu jubileuszowym w Warszawie wzięli udział m.in. Paweł Para, członek Zarządu Powiatu Tatrzańskiego, oraz Adam Zaleski, prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Gniazdo w Zakopanem.

To właśnie te środowiska wspólnie z Fundacją upamiętniają hrabiego w Tatrach. W 2002 roku Fundacja współfinansowała budowę jego pomnika w Zakopanem oraz odsłonięcie tablicy pamiątkowej przy Morskim Oku. W ostatnich latach współpraca obejmowała m.in. obchody Roku Jadwigi i Władysława Zamoyskich, przybliżające Polakom ich dziedzictwo.

Dziedzictwo, które trwa

Jak podkreśla prof. UAM dr hab. Andrzej Gulczyński, Przewodniczący Rady Kuratorów Fundacji:

„Władysław Zamoyski przekazał narodowi nie tylko majątek, ale przede wszystkim wartości – odpowiedzialność, skromność i głębokie przekonanie, że dobro wspólne jest największym zobowiązaniem człowieka.”

Dziś, sto lat po powstaniu Fundacji Zakłady Kórnickie, jej działalność wciąż czerpie z tych wartości. Fundacja wspiera naukę, kulturę i rozwój społeczny, przyznaje stypendia, organizuje wydarzenia artystyczne i popularyzuje wiedzę o dziedzictwie narodowym.

Jak podkreśla dr Dariusz Grzybek, prezes zarządu Fundacji:

„Naszym zadaniem jest nie tylko pielęgnowanie pamięci, lecz przede wszystkim działanie – tak, aby wartości, które tworzyły Zakłady Kórnickie przed stu laty, wciąż inspirowały i kształtowały współczesną Polskę.”

Morskie Oko – jezioro, które mówi o Polsce

Dziś, gdy mijają dekady od słynnego procesu o Morskie Oko, jego historia brzmi wyjątkowo aktualnie. W czasach, gdy natura wymaga szczególnej troski, przykład Władysława Zamoyskiego przypomina, że patriotyzm to nie tylko walka o granice, lecz także troska o krajobraz i dziedzictwo przyrodnicze. Morskie Oko pozostaje symbolem jego uporu, wiary i służby narodowi – symbolem Polski, jaką chciał widzieć: odpowiedzialnej, mądrej i pięknej.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

GT 2025-11-06 14:57:30

Może ktoś wie, kto i dlaczego przekazał mieszkańcom Waksmunda polanę Waksmundzką w Tatrach, proszę napiszcie bo słyszałem różne wersje.

Reklama

Galerie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Z Placu Niepodległości na podhalańskie drogi

Maciej Pinkwart i Kapela Hanki Wójcik w Kombinacie

Jak górali z Tatr wygnali, żeby stworzyć TPN

Tatrzańskie Chichoty, czyli z wizytą na plenerze im. Anny Górskiej

Macierzyństwo na szkle malowane i nie tylko

Warszawa ma "Złote tarasy", a Zakopane tarasy cenniejsze od złota

Na dnie oceanu w Kolibie

Nagrody za Macierzyństwo rozdane

Punk Styku u Rząsów

Sportowcy HANDICAP Zakopane podsumowali sezon

Nauczyciele i sportowcy docenieni w Poroninie

XXXII Jesienny Wyścig Rowerowy w Małem Cichem

Zaufaj Panu już dziś

Malarstwo Beaty Kołaciak w Jutrzence

Biesiada pod Giewontem

Adam Bałdych i Daniele di Bonaventura U Wnuka

Dawid Lubowicz Quartet U Wnuka

Kapele, instrumentaliści i śpiewacy ludowi na scenie

Góralskie żywioły na festiwalowej scenie

Festiwalowe Targi Staroci

Barbara i Agata na folkową nutę

Mistrzostwa Podhala w powożeniu

Góralski świat Zofii Stryjeńskiej w Czerwonym Dworze

Jubileusz 150-lecia przewodnictwa tatrzańskiego

Konkurs na wzorcowego oscypka 2025

XVI Europejskie Targi Produktów Regionalnych

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie - pilnie kupie dom w Nowym Targu lub okolicy tel 660797241.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Zatrudnię do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem. Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (w weekendy również) w godz. od 9-15. 609097999
Tel.: 609097999
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane centrum - MAŁY POKÓJ Z BALKONEM NA DŁUŻEJ - TANIO - 502 879 648.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY, DEKARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
PRACA | dam
CENTRALNY OŚRODEK SPORTU w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ. Tel.: 725 300 095, e-mail: rekrutacja.zakopane@cos.pl, www https://bip.cos.pl/6469/2025-10-31-zapytanie-ofertowe-wykonanie-czynnosci-pomocy-kuchennej-w-ramach-umowy-cywilnoprawnej
PRACA | dam
NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, KRANISTA. Umowy na warunkach niemieckich. Kontakt: 0048 601-218-955
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
PRACA | dam
Poszukuję chłopaka z umiejętnością j. niemieckiego na wyjazd do Niemiec (4-7.12.25). 664 497 808.
SPRZEDAŻ | różne
SPRZEDAM OPAŁ SUCHY - 788 344 233.
PRACA | dam
Przyjmę BRYGADY I POJEDYNCZE OSOBY NA TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE. 503 532 680.
USŁUGI | budowlane
TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
PRACA | dam
Nowe miejsce na mapie Białki Tatrzańskiej rekrutuje ! Na stanowiska: -kucharz produkcyjny, kucharz wydawkowy, pizzer, pomoc kuchenna, pracownik obsługi sali restauracyjnej Jeżeli jesteś zainteresowany/ zainteresowana pracą zadzwoń, lub wyślij CV. 798625975 restauracjadwatopory@gmail.com
Tel.: 798625975
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REMONTY, ELEWACJE, PODDASZA. 793 677 268.
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REGIPSY, MALOWANIE, WYKOŃCZENIE WNĘTRZ. 787 479 002.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Wynajmę umeblowane MIESZKANIE EMERYTCE - Szaflary. 601 707 235.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam tanio! PENSJONAT Z WYPOSAŻENIEM W SZAFLARACH. 513 243 420.
PRACA | dam
Pracownia Projektowa SŁOWIK ARCHITEKTURA poszukuje ARCHITEKTA. Oczekujemy: *ukończonego kierunku studiów pierwszego stopnia na Wydziale Architektury *znajomości programu ArchiCAD * min. 2 lata doświadczenia. 668 309 058 https://slowikarchitektura.pl/
Tel.: 668 309 058
WWW: slowikarchitektura.pl/
PRACA | dam
Poszukiwana osoba do pracy w sklepie na Krupówkach na stanowisko sprzedawcy. 723 745 984
Tel.: 723
PRACA | dam
KASJER/KASJERKA PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM BUKOWINIE TATRZAŃSKIEJ WIĘCEJ INFORMACJI POD NR TEL. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
USŁUGI | inne
PRZERÓBKI - KOŻUCHÓW, FUTER, NA PILOTKI NOWEGO KROJU. NIEDROGO, PROFSJONALNIE. 606989935.
PRACA | dam
Przyjmę do pracy na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i najbliższe okolice.. 500160574
Tel.: 500160574
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
USŁUGI | inne
PROFESJONALNA WYCINKA DRZEW, GAŁĘZI Z PODNOŚNIKA I Z UŻYCIEM LINY. 889 105 476
USŁUGI | budowlane
DOTACJA Z CZYSTEGO POWIETRZA - TERMOMODERNIZACJA. Oferujemy bezpłatną pomoc od A do Z w pozyskiwaniu dotacji, przeprowadzeniu termomodernizacji oraz rozliczeniu dotacji z programu Czyste Powietrze. Zmień swój dom. 888 276 582.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Osoba prywatna KUPI DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ - okolice Nowego Targu. Płacę gotówką. 608 729 122.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYDZIERŻAWIENIA DZIAŁKA W LUDŹMIERZU PRZY DRODZE NA CZARNY DUNAJEC. 608 729 122
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.